Kyrie-Litanioj:
En tenebro kaj malhel’ →
861
Kyrie … Dio sobiris el ĉielo →
863
Maria-Antifono:
Granda de l’ Savant’ patrino →
097.15
204
1. Estu bonvena,
Krist’ Sinjor’.
Estro de la estroj Vi en
glor’.
Bonvenigas ni sincere,
Kristo Sinjoro, Vin
surtere.
1.-3. Kyrieleis.
2. Kristo,
bonvenon inter ni!
Lumo Vi el lumo, Di’ el Di’.
Vivo,
vero Vi kaj vojo.
Vin bonvenigas ni kun ĝojo.
3. Ni bonvenigas,
Kristo, Vin.
Vi per Via kruco savis nin.
Vi altigis
humilulojn.
Vi repacigis nin pekulojn.
SEI UNS WILLKOMMEN, HERRE CHRIST • GL 131 • M kaj germana T (1a strofo): Aachen 13a/14a jc. • E (2a strofo originale verkita): Albrecht Kronenberger 1992
205
1. Aŭdu!
Kantas anĝel-ĥor’:
«Nun naskiĝis la
Sinjor’!
Pro kompat’ pekulojn Di’
repacigas
nun kun Si!»
Homoj tra la tuta tero
resonigu tra l’
etero
l’ anĝel-kanton pri la ven’
de la Beb’
en Betleĥem’!
refreno:
Aŭdu! Kantas anĝelĥor’:
«Nun
naskiĝis la Sinjor’!»
2. Krist’,
eterne la Sinjor’,
adorata en la glor’,
je la horo
de destin’
Ido de la Virgulin’;
karne vualita
Li
estis homiĝinta Di’,
inter ni kun sava cel’
venis
Li, Imanuel’.
3. Li, ĉiela
Princ’ de Pac’,
Li, la suno de justec’,
grace
donas al l’ anim’
lumon, vivon, preter lim’.
Venis
Li de Sia trono,
ke ne devu morti homo,
sed ke li naskiĝu
por
vivo en eterna glor’.
HARK, THE HERALD ANGELS SING • HAM 60 • HON 199 • LBW 60 • M (Mendelssohn): Felix Mendelssohn Bartholdy 1840 • angla T: Charles Wesley 1743 • E: W. J. Downes, 1971 en AK 42
206
Gloro al Di’ en la altoj.
Paco
sur tero, sur tero
al la homoj de Lia favoro.
Amen. Amen.
4-voĉa
rondkanto
EHRE SEI GOTT IN DER HÖHE • EG 26 • M:
Ludwig Ernst Gebhardi ĉ. 1830 • T: Luk 2,14 • E: Adolf
Burkhardt, 1971 en AK 46*
207
1. Ho paŝtistoj
Betleĥemaj!
Diru, kion vidis vi?
Kiam venis la
anĝelo,
kion tiam diris li?
france:
1. Les Anges dans
nos campagnes
ont entonné des chœurs joyeux,
et
l’écho de nos montagnes
rédit ce chant
mélodieux:
refreno:
|: «Gloria in excelsis Deo!» :|
2. Vidis ni en
fojna trogo
– laŭ la diro de l’ anĝel’
–
Jesueton, homan bebon,
tamen Reĝon de ĉiel’.
Gloria …
2. Bergers, grande
est la nouvelle:
le Christ est né, le Dieu Sauveur!
Venez,
le ciel vous appelle
à rendre hommage au Rédempteur!
Gloria …
3. Tiam himnis
anĝelaro
ĝojan kanton de esper’:
«Glor’
al Dio en la alto,
paco al la tuta ter’.» Gloria …
3. Il est
né,
le Roi céleste,
le seul Très-Haut, le seul
Seigneur.
En lui Dieu se manifeste
et vous révèle
un grand bonheur. Gloria …
4. Ho paŝtistoj,
ni vin dankas.
Ni adoru Lin kun vi.
Al Jesuo, Reĝ’
de gloro,
same laŭdu ankaŭ ni. Gloria …
4. Les bergers se
réjouirent,
ils ont couru et ils ont vu:
dans la crèche
ils reconnurent
l’Enfant promis qui leur sourit. Gloria …
5. Vidu, idoj de
la tero,
Sin etigis Fil’ de Di’;
estu pretaj por
mistero:
koro-pacon havos vi. Gloria …
5. Voyez, enfants
de la terre,
le Fils de Dieu s’est fait petit;
accueillez
ce grand mistère
et votre cœur sera en paix. Gloria …
LES ANGES DANS NOS CAMPAGNES • Unisono 17 • EBL 227 • CN 399 • LD 407 • SHEPHERDS, IN THE FIELD ABIDING • M (Gloria = Iris): tradicia franca kristnaska kanto, 18a jc. • franca T: A. M. Roguet • © Musique et Liturgie • angla T: Georg Ratcliffe Woodward • E: M. C. Butler, 1966 en HE 35, 5a strofo: Helmut Rössler 2001 • AK 47
208
1. Ding dong!
Plenas en ĉiel’
jubilo sonorila.
Ding dong! Venas de
l’ anĝel’
sciig’ ĉiel-kreviga.
angle:
1. Ding dong!
merrily on high,
in heav’n the bells are ringing;
ding
dong! verily the sky
is riv’n with angelsinging.
refreno:
Gloria, hosanna in excelsis!
2. Sonu sube tie
ĉi
el kirko-tur’ sonoro.
Kantu l’ tuta
eklezi’,
popolo kaj pastoro. Gloria …
2. E’ven so
here below, below,
let steeple bells be swungen,
and io, io,
io,
by priest and people sungen. Gloria …
3. Via preĝo
en maten’:
la sonoril’-muziko.
En vespero via
ben’:
bel-rima glor-kantiko. Gloria …
3. Pray you,
dutifully prime
your matin chime, ye ringers;
may you
beautifully rhyme
your evetime song, ye singers. Gloria …
DING DONG! MERRILY ON HIGH • HON 109 • M (Branle de l’ Official): tradicia franca • angla T: George Ratcliffe Woodward • E: Albrecht Kronenberger 1998
209
Tion diras Kristo Jesu’:
Mia
patro estas Di’.
Dio estas la amo.
kp.
Joh 5,18 • 1 Joh 4,16
3-voĉa rondkanto
TION DIRAS
KRISTO JESU’ (originalo ne konata) • M: anonima • E:
Josef Grabmaier 1983 / Adolf Burkhardt 2001
210
1. Pro la
Krist-naskiĝo gajas tuta mondo,
cedas nokt’ malhela,
brilas lum-abundo,
kantas ĥoroj de l’ anĝeloj,
ĝoje
eĥas tra ĉieloj:
refreno:
Gloria, gloria, gloria in excelsis Deo.
2. Aŭdas
paŝtistaro, kiu gardas gregon:
Oni Betleĥemon faru nun
kuregon;
ĉar naskiĝis Di-Savanto.
Indas Li je ĉies
kanto. Gloria …
3. Kiam
greg-gardistoj tion ĉi komprenis,
Betleĥemon ili
rapideme venis,
kaj renkontis stalan helon,
obeante la anĝelon.
Gloria …
4. Ili staris
longe plenaj de stuporo,
ke sin humiligis la Ĉiel-Sinjoro.
Poste
ĉiuj sin omaĝe
ĵetis teren sur-vizaĝe. Gloria
…
GDY SIĘ CHRYSTUS RODZI • EG 53 • Thuma Mina 267 • ŚK 39* • Kristnaskaj Kantoj, p. 27 • M kaj pola T: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • E: el Hodiaŭ ni preĝas, Henryk Paruzel, prilaborita de Jan Kos, prilaboro: Kloster Kirchberg 1997/2000
210.5
Joh 1,1-14
1 En la komenco estis la Vorto, kaj la Vorto estis kun Dio, kaj la Vorto estis Dio. 2 Tiu estis en la komenco kun Dio. 3 Ĉio estiĝis per li; kaj aparte de li estiĝis nenio, kio estiĝis. 4 En li estis la vivo, kaj la vivo estis la lumo de la homoj. 5 Kaj la lumo brilas en la mallumo, kaj la mallumo ĝin ne venkis.
6 De Dio estis sendita viro, kies nomo estis Johano. 7 Tiu venis kiel atestanto, por atesti pri la lumo, por ke ĉiuj per li kredu. 8 Li ne estis la lumo, sed li venis, por atesti pri la lumo.
9 Tio estis la vera lumo, kiu lumas al ĉiu homo, venanta en la mondon. 10 Tiu estis en la mondo, kaj la mondo per li estiĝis, kaj la mondo lin ne konis. 11 Li venis al siaj propraĵoj, kaj liaj propruloj lin ne akceptis. 12 Sed al ĉiuj, kiuj lin akceptis, li donis la rajton fariĝi filoj de Dio, al la kredantoj al lia nomo, 13 kiuj naskiĝis nek el sango, nek el volo de karno, nek el volo de homo, sed el Dio. 14 Kaj la Vorto fariĝis karno kaj loĝis inter ni, kaj ni vidis lian gloron, gloron kvazaŭ de la solenaskita de la Patro, plena de graco kaj vero.
211
1. En stalo sonĝas infano jen,
1.-5. ho kia miraklo sub sun’,
(1) lin glora reĝ’ faris Dio mem,
1.-5. la mondo alias de nun.
refreno:
Gloro al Di’ en la altoj,
pac’
al la homoj sur tero!
2. Jen venis teren la Dia Fil’, (2) por misvojantoj la voj-montril’,
3. Omaĝi venas paŝtista hord’, (3) sendata de la anĝela vort’,
4. Saĝuloj venas de el lontan’, (4) kun oro, mirho kaj oliban’,
5. Al Betleĥemo nin gvidu voj’, (5) laŭ povoj servu ni Lin kun ĝoj’,
EIN KINDLEIN LIEGT IN DEM ARMEN STALL • M kaj germana T: Martin Gotthard Schneider • © Gustav Bosse Verlag, Kassel • E: Jiři Kořinek, 1991 en Restu kun ni 26*
212
M (Wie schön leuchtet) → 424 «Belega stelo de l’ maten’»
1. Saluton, glora
frumaten’,
al kies veno, kies ben’
profetoj nin
invitis!
Ho granda tag’, mirinda tag’,
en kiu Dia
favor-ag’
la teron revizitis!
Juno
kantas
kun
maljuno
en komuno:
Teraj preĝoj
al plej granda el la
reĝoj.
2. Li ploros, same
kiel ni.
En la mizer’ komprenos Li,
helpanto
senkompara.
Nin donos scion pri Di-vol’
kaj dolĉon
mildan de konsol’
por la kalik’
amara.
Luktos,
larmos
pro doloro,
ke l’
hom-koro
paci povu,
hejmon malfermitan trovu.
3. Li venas, nia
savo, pac’,
ke sun’ ekluma de la grac’
neniam
plu sin kaŝu.
Paŝtisto nia estos Li,
ke Liaj restu
ĉiam ni
kaj Lia-voje
paŝu.
Kore,
fore,
alimonde,
beat-ronde
ni
jubilos,
glorigite Lin similos.
VAR HÄLSAD, SKÖNA MORGONSTUND • SPB 119 • sveda T: Johan Olof Wallin 1819 • E: Magda Carlsson-Bohman, 1971 en AK 43 [K372T]
▉
Se eĉ mil-foje Krist’ en Betleĥem
naskiĝus
sed ne en vi, mil-foje vi perdiĝus.
Angelus Silesius
213
1. Paca
nokt’,
sankta nokt’!
Sonĝas stel’.
En
malhel’
viglas ame la sankta par’.
Ĉarma knabo
kun bukla harar’,
dormu; gardos ĉiel’.
Dormu;
gardos ĉiel’.
germane:
1. Stille
Nacht,
heilige Nacht!
Alles schläft,
einsam wacht
nur
das traute, hochheilige Paar.
Holder Knabe im lockigen
Haar,
schlaf in himmlischer Ruh,
schlaf in himmlischer Ruh.
2. Paca
nokt’,
sankta nokt’!
Tra la land’
vibras
kant’:
«Ho paŝtistoj, mi diras al vi:
Jen en
stalo la beba Mesi’,
Li de l’ mondo Savant’,
Li
de l’ mondo Savant’.»
2. Stille
Nacht,
heilige Nacht!
Hirten erst
kundgemacht,
durch der
Engel Halleluja
tönt es laut von fern und nah:
Christ, der
Retter, ist da,
Christ, der Retter, ist da.
3. Paca
nokt’,
sankta nokt’!
Tie ĉi Fil’ de
Di’
donas amon el Dia kor’.
Por elsavo nun sonas la
hor’:
Krist’ naskiĝis por ni!
Krist’
naskiĝis por ni!
3. Stille
Nacht,
heilige Nacht!
Gottes Sohn,
o wie lacht
Lieb aus
deinem göttlichen Mund,
da uns schlägt die rettende
Stund,
Christ, in deiner Geburt,
Christ, in deiner Geburt.
STILLE NACHT, HEILIGE NACHT • Unisono 18 • EG 46 • M (Stille Nacht): Franz Xaver Gruber (1818) 1838 • germana T: Joseph Mohr (1818) 1838 • E: mozaiko, Kloster Kirchberg 1997
214
1. Ĉeestu,
fiduloj,
ĝoje triumfantaj,
ho venu, ho venu al
Betleĥem’.
Vidu naskitan reĝon de l’
anĝeloj.
refreno:
1.-4. Alkuru, ni
adoru,
alkuru, ni adoru,
alkuru, ni adoru
la reĝon de
glor’.
2. Li, Dio el
Dio,
Lumo el la Lumo,
kaj tamen naskita el virgulin’.
Jen
Dio vera, Die generita!
3. Vi, aroj
anĝelaj,
ĥoroj de l’ sanktuloj,
jubile ekkantu,
laŭdante Lin:
«Gloro al Dio en supera alto!»
Alkuru ...
4. Do ame ni
danku
al la Dia bebo,
pro kies naskiĝo solenas ni.
Vorto
eterna nun fariĝis karno. Alkuru ...
ADESTE, FIDELES, LÆTI, TRIUMPHANTES • Unisono 16 • M (Adeste fideles): John Reading (antaŭ 1681) 1782 • latina T: John Francis Wade kaj Jean Franĉois Borderies ĉ. 1790 • E: mozaiko, Kloster Kirchberg 1997
215
1. Kristanoj, Dion
laŭdu vi
sur Lia alta tron’,
malŝlosas la
ĉielon Li,
|: la Filon faras don’. :|
2. Li estas Dio
per gener’
kaj iĝas nun homid’;
Li nuda kuŝas
en mizer’
|: en stalo-troga lit’. :|
3. Rezignas Li pri
fort’ kaj hav’,
trapasas ĝis humil’,
figuron
prenas Li de sklav’,
|: la Di-potenca Fil’. :|
4. Denove nun
malŝlosas Li
la pordon al Eden’;
ne plu kerubo
gardas ĉi.
|: Al Dio glor’ kaj ben’. :|
LOBT GOTT, IHR CHRISTEN ALLE GLEICH • Unisono 15 • EG 27 • GL 134 • RG 395 • KG 336 • M (Lobt Gott, ihr Christen): Nikolaus Herman 1560 • germana T: Nikolaus Herman 1554 • E: Guido Holz 1986*
216
1. Jen venas ni al
Via stal’,
Jesuo el ĉiela hal’,
kun preĝo
pri la lumo-bril’
sur voj’ al Vi, ho Dia Fil’.
2. Ni kisas teron
antaŭ Vi
kaj laŭdas Vin per ĝojo-kri’!
Benita
nokt’, feliĉa hor’,
dum Vi naskiĝis, ho
Sinjor’.
3. La mondon regis
la satan’,
sed Kristo per la sanga man’
en horo de
la kruco-mort’
nin ŝiris el diabla fort’.
4. Sed kial, kial,
Fil’ de Di’,
nur la malmultaj pensas pri
la amo,
kiu tiris de
ĉielo Vin al nia ve’?
5. Ho tiru nin al
Via sin’,
ke ni per kredo amu Vin
kaj sekvu sur
ĉielo-voj’
al Vi en la eterna ĝoj’.
6. Kaj tial iam en
ĉiel’
kun kanto, laŭdo de anĝel’
en
ĥoro de sanktuloj ni
salutos Vin, ho granda Di’!
7. En aroj jam per
nia kant’
ni laŭdas, gloras Vin, Savant’;
kaj
preĝas: Mi kaj ĉiu hom’
Vin gloru en ĉiela
dom’!
HER KOMMER, JESUS, DINE SMÅ • HER KJEM ME, JESUS, DINE SMÅ • NSB 42 kaj 43 • M (Her kommer dine arme Smaa): Johann Abraham Peter Schulz 1786 • norvega T: Hans Adolph Brorson 1732 (bokmål), Elias Blix 1881 (traduko en nynorsk) • E: Hans Amund Rosbach, 1966 en CH 10 • AK 40
217
1. Betleĥemon
kuris la paŝtista ar’.
Gaje ĉiuj ludis al la
Krist-infan’.
refreno:
Gloro al Di’ supere,
paco al
ni surtere.
Glor’ al Di’.
Glor’ al Di’.
2. Ĉiu kun
omaĝo kaj kun ajna don’
venis, Lin saluti sur la pajla
tron’. Gloro …
PRZYBIEŻELI DO BETLEJEM PASTERZE • ŚK 64 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Pastoralki, Kraków 1843-1853 • pola T: 17a jc. • E («Alrapidis Betleĥemon»): el Hodiaŭ ni preĝas – kantareto de PKUE (Pola Katolika Unuiĝo Esperantista) 1959, Henryk Paruzel • Kristnaskaj Kantoj, p. 8 • NV 107 • prilaboro: Albrecht Kronenberger 1996
218
1. En Betleĥem’
naskiĝis
por ni la Krist-infan’.
Mirige Di’
homiĝis;
mi estu Lia an’.
Eja, eja; mi estu Lia an’.
2. Vin amas mia
koro,
ho infanet’ Jesu’,
en ĝojo, en
doloro,
profunde, plu kaj plu.
Eja, eja, profunde, plu kaj plu.
3. Vi, Dio,
videbligas
Vin mem sur homa fon’.
Pro tio min mi ligas
al
Vi, plej alta bon’.
Eja, eja, al Vi, plej alta bon’.
ZU BETLEHEM GEBOREN • GL 140 • EG 32 • M: Paris 1599, religie Köln 1638 • plurvoĉeco: © Adolf Lohmann, 1938 en Tonsätze zum Weihnachtssingebuch 1. Teil, p. 56 • germana T: Friedrich Spee von Langenfeld 1637 • E: Albrecht Kronenberger 1993
219
1. Flugu, kor’,
per ĝoj-flugiloj!
Super ter’
en l’ aer’
kantas
anĝel-miloj.
Venu, aŭdu, per la kanto
vokas Di’
nun
al vi:
Venis la Savanto!
2. En kristnaska
nokta horo
venis el
la ĉiel’
tiu ĉi
trezoro.
Por nin savi el la morto
kaj mizer’,
al la
ter’
venis Dia Vorto.
3. Ĉu nin Dio
do malamas?
Tute ne,
vidu, ke
Lia amo flamas.
Li ja venas
nun por porti
kiel hom’
ĉion krom propra pek’,
kaj morti.
4. En la trogo nun
Li kuŝas,
vokas al
Sia stal’
nin, kaj korojn
tuŝas.
«Karaj fratoj, peko via
kaj la pun’
kuŝas
kun
mi en trogo mia.»
5. Are, ope nun
rapidu
ĉiu hom’
al la dom’,
la Savanton
vidu!
Vi ne timu; Lia stelo
vojon al
Lia stal’
montras
de l’ ĉielo.
6. Kiu en mallumo
iras:
Jen la voj’
al la ĝoj’,
kiu vin
ektiras
al la lumo de l’ Sinjoro.
En la flam’
de
la am’
ĉesos ĉiu ploro.
7. Nun la kanton
pri l’ Sinjoro
aŭdu vi.
Laŭd’ al Di’
eĥu
en adoro.
Eĥu ĉiam tiu kanto
de l’ anĝel’
sur
ĉiel’:
«Venis la Savanto!»
FRÖHLICH SOLL MEIN HERZE SPRINGEN • EG 36 • M (Fröhlich soll): Johann Crüger 1653 • germana T: Paul Gerhardt 1653 • E: Hans Amund Rosbach, 1971 en AK 38
220
1. In dulci
jubilo
gajege kantu do:
Nia kor-trezoro jen in
præsepio,
brilanta sun’ de l’ gloro matris in
gremio.
Alpha es et O, Alpha es et O.
2. O Jesu
parvule,
sen Vi nur estas ve’.
Kore min konsolu, o puer
optime.
Regali min bonvolu, o princeps gloriæ.
Trahe me
post te, trahe me post te.
3. Ubi sunt
gaudia?
Tie, kie tra
ĉiel’ anĝeloj ĉantas
nova cantica,
sonoriloj kantas in regis curia.
Eja qualia, eja
qualia.
IN DULCI JUBILO • NUN SINGET UND SEID FROH • GL 142 • EG 35 • M (In dulci jubilo) kaj latin-germana T: 14a jc. • E: Albrecht Kronenberger 1993
Poezio originale miksita el latinaj kaj germanaj eroj. Jen la prononco kaj traduko de la latinaj eroj:
in dulci júbilo = en dolĉa jubilo
in
presépio = en la staltrogo
matris in grémio = sur la
sino de la patrino
alfa es et o = Vi estas alfa kaj omega
o
Jesu párvule = ho Jesuo infaneto
o puer óptime = ho
plej bona knabo
o princeps glórie = ho princo de la
gloro
trahe me post te = tiru min post Vi
ubi sunt gáŭdia
= kie estas la ĝojoj
nova kántika = novajn
kantikojn
in regis kúria = en la kortego de la reĝo
ea
kvália = ho kiaj (ĝojoj kaj kantikoj)
221
Estu nun bonvena, Krist’
Sinjor’,
estro de la estroj Vi en glor’,
bonvena
surtere.
4-voĉa
rondkanto: soprano, tenoro, aldo, baso
NUN SEI UNS WILLKOMMEN,
HERRE CHRIST • EG 22 • M: Walter Rein, ©
Bärenreiter-Verlag, Kassel, el: Bruder Singer (BA 1250) •
germana T: malnova kristnaska saluto, 17a jc. • E: Albrecht
Kronenberger 1992
222
refreno:
Jen naskiĝis la Di-infan’.
Festa
ĉi tago sur nia tero!
Jen naskiĝis la Di-infan’.
Ĉiuj
kantu Lin kun elan’.
versoj:
1. Atendita jen la
Savant’,
por ni ĉiuj jen la espero.
Atendita jen la
Savant’,
jen la lumo por ni, Vivant’!
2. De la trogo ĝis
ligno-kruc’,
tre profunda la Di-mistero!
De la trogo ĝis
ligno-kruc’,
jen de Dio la amo-flus’.
3. Li revenu ĉe
l’ lasta hor’,
nin konduki al Di-tenero.
Li revenu
ĉe l’ lasta hor’,
reĝu Li en eterna glor’.
IL EST NÉ, LE DIVIN ENFANT • EBL 223 • CN 397 • LD 401 • M: tradicia • franca T: Didier Rimaud • © Musique et Liturgie• E: Roger Bernard • Nia Kantikaro BS158
▉
Dio sin adaptas al la mizero de la homoj.
Pro
tio ĝuste la plej mizera homo
povas havi la plej grandan
esperon.
Teresa el Lisieux
223
1. Burĝonis
roz-arbedo
el delikata sin’
laŭ olda
kant-heredo,
Jiŝaj la origin’;
ekĝermis ĉarma
flor’
dum frosta vintro-tempo
je nokto-meza hor’.
2. El virgulin’
beata,
mirinda roz-arbed’,
elvenis flor’ benata
laŭ
diro de l’ profet’.
Laŭ sankta Di-ordon’
ŝi
naskis infaneton
por nia sav’ kaj bon’.
3. Kaj ĉi
floreto belas,
amindas per parfum’;
la nokton ĝi
forpelas
per sia brila lum’,
nin helpas el mizer’,
el
pek’ kaj morto savas:
Li, hom’ kaj Di’ en ver’.
ES IST EIN ROS ENTSPRUNGEN • Unisono 12 • GL 132, 133 • EG 30 • KG 334 • RG 399 • M (Es ist ein Ros entsprungen): 16a jc.; Speyerer Gesangbuch, Köln 1599 • germana T: Trier (aŭ Mainz) ĉ. 1587/1588, 3a strofo: ĉe Fridrich Layriz 1884 • E: Guido Holz 1986*
Laŭ la sama melodio:
224
M (Es ist ein Ros) → 223 «Burĝonis roz-arbedo»
1. La Vorto
enkarniĝis, la Reĝo de ĉiel’;
kaj nokte al
ŝafistoj anoncas sin anĝel’.
Sonadu tra l’ aer’:
«Al
Dio estu gloro,
kaj paco sur la ter’!»
2. Dum kantas pri
la Reĝo la anĝelara ĥor’,
ho ĝoju valoj,
montoj, kaj maroj, kun fervor’. Sonadu …
3. Pro homa
elaĉeto nun adoradu ni
al Betleĥema bebo; Savanto estas
Li. Sonadu …
4. Pereos
tenebraĵoj, mallumo pasos for,
kaj Kristo ĉie regos
eterne la Sinjor’. Sonadu …
MEΓA KAI ΠAΡAΔOΞON ΘAΥMA • A GREAT AND MIGHTY WONDER • HAM 68 • HON 2 • greka T: Germanos la unua ĉ. 700 • angla T: John Mason Neale • E: Leonard Ivor Gentle, 1966 en HE 38* [K465T]
225
1. La koro ĉiam
estas
en stalo de Jesu’,
kaj tie pensoj restas
en
plena, nura ĝu’.
Nur tien mi sopiras,
nur tie riĉas
mi;
Kristnaske mi deziras
Vin vidi, Fil’ de Di’.
2. En la malluma
stalo
forgesu mokon mi.
Ĝi estu reĝa halo,
naskiĝa
lok’ de Di’.
Kun dank’ mi tie trovas
fojnujon
de l’ Sinjor’,
kaj ĝin mi ĉiam
provas
konservi en la kor’.
3. Palacoj devus
stari
kun lumoj kaj kolor’,
kaj ĉiuj devus fari
laŭ
signo de l’ Sinjor’!
Vi devus Vin ornami
per lumo
kaj per bril’.
Stel-torĉoj devus flami
por Vi, la
Dia Fil’.
4. Sed ne! Jesu’
ricevas
nur pajlon, kaj en ĝi
vindita kuŝi
devas
kristnaske Fil’ de Di’.
Eĉ ĝin Li
ne posedas,
ĝi estas nur almoz’;
de bestoj Li
heredas
la lokon por ripoz’.
5. Nesteton la
hirundo
ja havas, kaj paser’.
Leono en profundo
kaverna
en la ter’
ripozon trovi povas;
sed por la forta
Di’
neniu domon trovas,
en pajlo dormas Li.
6. Ho venu nun,
Sinjoro,
al mi, al mi, al mi!
Malferma estas koro,
ekloĝu
nun en ĝi!
Al Vi ĝi apartenas,
ĝin Vi aĉetis
sur
la kruc’, do hejmen venas
kaj restu, restu nur.
7. La kripon mi
ornamos
per verda palm-foli’.
Vin, sole Vin mi
amos,
Jesuo, Fil’ de Di’!
Ĝis mia morta
horo,
dum ĝuo kaj dolor’,
en fund’ de mia
koro
loĝadu Vi, Sinjor’.
MITT HJERTE ALLTID VANKER • NSB 45 • M (Oslo): norvega varianto de sveda popolmelodio, Västergötland 1816 • norvega T: Hans Adolph Brorson 1732 • E : Hans Amund Rosbach 1966 en CH 14 • AK 41*
225.8
Luk 9,57-62
57 Kaj dum ili vojaĝis, sur la vojo iu diris al li: Mi vin sekvos, kien ajn vi iros. 58 Kaj Jesuo diris al li: La vulpoj havas kavojn, kaj la birdoj de la ĉielo havas ripozejojn; sed la Filo de homo ne havas, kie kuŝigi sian kapon.
59 Kaj li diris al alia: Sekvu min. Sed li diris: Sinjoro, permesu al mi unue iri kaj enterigi mian patron. 60 Sed li diris al li: Lasu la mortintojn enterigi siajn mortintojn; sed vi iru kaj proklamu la regnon de Dio. 61 Kaj ankoraŭ alia diris: Mi vin sekvos, Sinjoro; sed unue permesu al mi adiaŭi tiujn, kiuj estas en mia domo. 62 Sed Jesuo diris al li: Neniu, metinte sian manon al la plugilo kaj rigardante malantaŭen, taŭgas por la regno de Dio.
226
1. Dia Vort’,
el Dia sfer’
saltis Vi al nia ter’.
refreno:
1.-4. Nin klinante
antaŭ Vi,
Vin, Di-Fil’, adoras ni.
2. Krist’,
el Via Dia hal’
venis Vi al tia stal’.
3. Hom’
fariĝis Vi por ni,
ke la hom’ fariĝu Di’.
4. Do plenigu, ho
Sinjor’,
nin per Via Dia glor’.
DIA VORT’, EL DIA SFER’ • M (Danket Gott, denn er ist gut): Pierre Davantès, Ĝenevo 1562, kp. GL 227, EG 301 • E (originale verkita): Albrecht Kronenberger 1993
227
1. Dum nokt’
silenta kantas la ĉiel’.
Vekas paŝtistojn vortoj
de l’ anĝel’:
Tuj leviĝu rapideme,
iru
rekte Betleĥemon,
Dion vidos vi,
Dion vidos vi.
2. Trovis
paŝtistoj laŭ anĝela kant’
lokon naskiĝan
de la Di-infan’
kaj adoris Lin bonkore
kiel sian
Di-Sinjoron
en la stala trog’,
en la stala trog’.
3. Kristo,
saluton, nia Di-Mesi’!
Milojn da jaroj Vin atendis ni.
Vin
profetoj vidi volis,
sed hodiaŭ Vi konsolis
nin per Via
ven’,
nin per Via ven’.
WŚRÓD NOCNEJ CISZY • ŚK 76 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1953 • E: el Hodiaŭ ni preĝas, Henryk Paruzel • Kristnaskaj Kantoj, p. 12*, NV 112*
228
1. Ho eta urbo
Betleĥem! Vi kuŝas en trankvil’,
en paco de
sensonĝa dorm’ sub milda stela bril’.
Sed brilas
tra la nokto eterna lum-radi’:
L’ esperoj de la tuta
mond’ sin turnas nun al vi.
2. Maria naskis
Kri__ston. Kaj supre anĝelar’
kun miro ame gardas Lin,
dum dormas la homar’.
Matenaj steloj, kantu la naskon kun
fier’!
Al Dio estu gloro nun, kaj paco sur la ter’.
3. En trankvileco
kaj silent’ okazis Lia ven’.
Kaj same al la homa kor’
doniĝas ĉiu ben’.
Ne aŭdas ni la venon; sed
al la peka mond’,
se oni nur akceptos Lin, Li venos je
respond’.
4. Ho sankta Beb’
el Betleĥem! Ni preĝas el la kor’:
Naskiĝu Vi
jam nun en ni kaj pekon pelu for.
La sankta anĝelaro ĝojegas
en ĉiel’.
Ho venu kaj restadu nun kun ni, Emanuel.
O LITTLE TOWN OF BETHLEHEM • Unisono 20 • HON 377 • HAM 65 • M (Forest Green): Anglio 16a jc. • angla T: Phillips Brooks 1868 • E: W. Harvey, 1966 en HE 34
228.5
M (Forest Green) → 228 «Ho eta urbo Betleĥem»
Jam dormas ĉiu enloĝant’
de
l’ urbo Betleĥem’,
Herodo ankaŭ, la
reĝant’,
kun li Jerusalem’.
Sed viglas sur
kamparo
paŝtistoj ĝis maten’,
en stal’ la
sankta paro,
eĉ bovo kaj azen’.
Jen brilas stelo el malhel’,
el
monda malesper’.
Anĝeloj kantas de l’ ĉiel’
pri
paco sur la ter’.
Naskiĝis en la stalo
la
Krist-infan’ por ni.
Kaj tra la sfera halo
aŭdeblas:
Glor’ al Di’.
Sen iom ajn de l’ Dia glor’
Vi
kuŝas en kaban’.
Maldormas ame Via kor’
por
mi, ho Krist-infan’.
Vi iĝis povra sklavo
por
pliriĉigi min.
Jesuo, mia ravo,
mi kore dankas Vin.
O BETLEHEM, DU KLEINE STADT • EG 55 • germana T: Helmut Barbe 1954 • E: Albrecht Kronenberger 1995 [K93T]
229
Je l’ tempo-plenum’,
dum
nokta mallum’,
aŭdiĝas sonado
kaj gaja
glorado.
Miriga kial’:
Jen bebo en stal’,
en
stal’!
ostinato
rondkanto
por dufoje du voĉoj
INMITTEN DER NACHT • M kaj germana
T: Gottfried Wolters • © P.J.-Tonger Musikverlag Köln
• E: Albrecht Kronenberger 1996
230
1. Tagiĝas,
tagiĝas je noktmeza hor’.
Ekbrilas, ekbrilas la stelo
en glor’.
Kaj de l’ ĉiel’,
kaj de l’
ĉiel’
sciigon de ĝojo anoncas anĝel’.
2. Naskiĝis,
naskiĝis al vi la Mesi’.
Li estas, li estas la Filo de
Di’.
Krist’, Di-infan’,
Krist’,
Di-infan’,
Li kuŝas en trogo en povra kaban’.
3. Nun gloro, nun
gloro al Di’ en super’,
kaj paco, kaj paco al ni sur
la ter’.
Do nia kant’,
do nia kant’
jubilu
al Kristo, al nia Savant’.
WAS SOLL DAS BEDEUTEN • el Silezio • E (parte originale verkita): Albrecht Kronenberger 1997
231
1. Ho paŝtistoj
ĉi,
kion vidis vi?
Ni ekvidis infaneton,
Jesu-Kriston,
Di-Fileton.
Jen naskiĝis Li.
Jen naskiĝis Li.
2. Ĉu palacon
Li
havis ĉirkaŭ Si?
Estis stalo tre malriĉa
kaj
por bovoj nur sufiĉa.
Jen palac’ de Di’.
Jen
palac’ de Di’.
3. Kaj en kia
lit’
kuŝis Sinjorid’?
Trog’ per fojno
plenigita
kaj kap-tuko dismetita
estis Lia lit’,
estis
Lia lit’.
4. Kiujn donojn
vi
portis por Mesi’?
Ni dankeman donis koron,
por
ĝojigi Di-Sinjoron
dum la vivo-pen’,
dum la
vivo-pen’.
PASTERZE MILI, COŚCIE WIDZIELI • ŚK 60 • M: P. Studziński, ĉe Jan Siedlecki 1878 • pola T: 18a jc. / ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • E («Paŝtistoj karaj»): 1985 en NV 122*
232
1. Diris el la
nokta hel’
al paŝtistoj la anĝel’:
«Granda
ĝoj’!
En la urbo de David’
Di’ fariĝis
homa id’.
Estro Li de l’ ĉiel’.»
2. «Li, la
granda Dia Vort’
kuŝas tie en malfort’.
La
Savant’
saltis el la Dia hal’,
loĝas ĉi
en povra stal’,
hom’ pro la homa sort’.»
3. Sendis Lin la
Dia am’,
nutras Lin patrina mam’.
Stranga
voj’:
Tiu, kiu naskis Lin,
tamen restis virgulin’,
in’
en virgin-ornam’.
4. Do al Dio estu
glor’,
ben’, jubilo kaj honor’,
laŭda
kant’,
al la Patro kaj Spirit’,
kaj al Li, la
Nov-naskit’,
nun kaj je ĉiu hor’.
ANIOŁ PASTERZOM MÓWIŁ • ANGELUS PASTORIBUS • ŚK 26 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • T: 11a jc. • E: 1985 en NV 109 («Anĝelo al paŝtistoj») / Albrecht Kronenberger 1999
233
1. Di’
naskiĝas, forto falas,
Mond-sinjoro nude tremas;
fajro
frostas, brilo palas,
Senfinulon limoj tenas:
Fil’ de l’
gloro en mizero;
Vivon Morto jam strangolas.
refreno:
1.-4. Vort’
karniĝis sur la tero,
inter ni kunloĝi volas.
2. Kio grandas pli
ol tero?
Di’ rezignas Sian ĝojon.
Ne plezuro, sed
sufero
sekvas Lian homan vojon.
Por nin savi de l’
kolero
kiel pek-ofer’ Li rolas. Vort’ karniĝis …
3. Li, en povra
stal’ naskito,
trogon havas, ne lulilon.
Brutoj staras ĉe
la lito,
fojno kovras Dian Filon.
Malriĉuloj kun
sincero
Lin salutas, Li konsolas. Vort’ karniĝis …
4. Levu manon,
Di-infano,
nian karan landon benu,
ke konsil’ al ni kaj
sano
kaj per Vi bonfarto venu.
Vi fortigas en espero,
kiam
Vi al ni parolas. Vort’ karniĝis …
BÓG SIĘ RODZI, MOC TRUCHLEJE • ŚK 30 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • pola T: 18a jc. ĉe Franciszek Karpiński • E: 1985 en NV 111*
234
M (Bunessan) → 126 «Glora mateno»
1. Beb’ de
Maria en stala trogo:
nia Kreinto, Estro kaj Di’;
Lin
anĝelaro laŭdas ĉiele;
nia pekaro restas sur Li.
2. Ame Li portis
homan malforton;
vivis kaj mortis sur nia ter’:
Li, la
Savinto de la homaro,
forta Venkinto kontraŭ infer’.
3. Jam profetita
homa infano,
surtronigita supre en glor’.
Estro reganta
la universon,
sed nin gardanta en Sia kor’.
LEANABH AN AIGH • CHILD IN THE MANGER • HON 75 • irlanda T: Mary MacDonald • angla T: Lachlan MacBean • E: M. C. Butler, 1966 en HE 29 • AK 55 [K494T]
235
1. Fama rakonto
en
Evangelio:
Nova sciigo jen
pri la Mesio.
refreno:
1.-7. Kie la kara
Dia Fil’?
Jen Lia klara Dia bril’.
Venu, alkuru kun
jubil’.
Gloron al Li!
2. Sonas ĝojeg’,
ekzalt’
en la ĉieloj.
Brilas lumeg’ el
alt’,
kantas anĝeloj.
3. Zorgas la
Virgulin’
pri la infano,
servas kun kor-inklin’
laŭ
Dia plano.
4. Ankaŭ
Jozefo Lin
vartas kaj flegas,
Lin, kiu mem sen fin’
estras
kaj regas.
5. Kaj la paŝtista
ar’
pie adoras,
miras pri l’ Dia far’,
gapas
kaj gloras.
6. Magoj el
orient’
sekvas la stelon,
trovas en okcident’
Imanuelon.
7. Evangelion
ĉi
prete ni aŭdu,
kaj la Mesion ni
benu kaj laŭdu.
WESOŁĄ NOWINĘ, BRACIA SŁUCHAJCIE • ŚK 72 • M: Wygrzewalski, ĉe Jan Siedlecki 1878 • pola T: anonima • E: 1985 en NV 124 («Pri sciigo gaja») / Albrecht Kronenberger 1999
236
1. Al ni aperis
nun io nova,
pacon al mondo disdoni-pova,
kiun ekvidis,
al
ni konigis
simplaj paŝtistoj el Betleĥem’.
2. Kantis anĝeloj
antaŭ Kreanto,
mondon vizitas nia Savanto.
Do ni
ekiru,
Dion admiru
kun la paŝtistoj el Betleĥem’.
3. Jen ni alvenu
vidi l’ infanon,
donojn alportu, penton kaj amon.
Lin ni
adoru,
kore Lin gloru
kun la paŝtistoj el Betleĥem’.
ZJAWIŁO SIĘ NAM DZIŚ COŚ NOWEGO • ŚK 78 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • pola T: 18a jc. • E («Aperis al ni nun io nova»): 1985 en NV 110*
237
1. Kiu kuros al
Etulo kun kristnaska pastoral’,
al Jesuo, Kristo nia, kiu
kuŝas en la stal’?
Ho paŝtistoj, venu ĉiuj,
ludu
viajn muzikilojn,
kantu gaje al Sinjor’.
2. Ankaŭ ni
tuj vin postiros kun kolendo, pia kant’,
kaj jubilos al
Etulo, al veninta la Savant’.
En mizera stal’
naskita
ploras Li en la trogo lita.
Lin konsolu nia ĉant’.
3. Kaj pro tio
sonu ĉie gaja kanto tra la ter’,
ke sendita venis tien
nia Di-Imanuel’.
Ni, Lin varme salutante,
kun anĝeloj
laŭdu kante:
Glor’ al Dio en ĉiel’.
INFANT HOLY, INFANT LOWLY • HON 251 • W ŻŁOBIE LEŻY, KTÓŻ POBIEŻY • ŚK 77a • kolendo (= pola kristnaska popolkanto) • M (W żłobie leży = Infant Holy): ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • pola T: 17a jc. • E: Jan Kos • Kristnaskaj Kantoj, p. 29*, kp. NV 108
238
1. Kiam Maria
estis ĉe lulilo,
ĝoje ŝi kantis tie al Di-Filo:
Li
li li li la, mia infaneto,
li li li li la, dormu en kvieto.
2. Ĉia kreaĵo
kantu al Sinjoro,
helpu al granda ĝoj’ de mia koro:
Li
li li li la, Filo de Davido,
li li li li la, mia Di-Reĝido.
3. Flugu de supre
hela anĝelaro.
Kantu Sinjoron tuta kosma aro:
Li li li li
la, floro bon-odora,
li li li li la, Di’ entroge plora.
GDY ŚLICZNA PANNA • ŚK 86 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski 1843 • pola T: nekonata verkinto • E: NV 118*
239
1. Kristo-infan’,
al la kripo ni venas,
portas donacojn kaj kante Vin benas,
donas
amante al Vi nian koron,
bonvenigante Vin, nian Sinjoron.
2. Kristo-infan’,
elĉiele Vi venis,
korpon homecan mirige alprenis,
ne
ektiminte pro nia malriĉo,
por nin regali per Dia feliĉo.
KRISTO-INFAN’ AL LA KRIPO NI VENAS • M: Ferdinand Hrušat 1993 • E (originale verkita): Ferdinand Hrušat 1993 kaj Albrecht Kronenberger 1995
239.3
Luk 2,15-21
15 Kaj kiam la anĝeloj foriris de ili en la ĉielon, la paŝtistoj diris unu al alia: Ni jam iru ĝis Betleĥem, kaj vidu ĉi tiun okazintaĵon, kiun la Eternulo sciigis al ni. 16 Kaj rapidante, ili iris, kaj trovis Marian kaj Jozefon, kaj la infaneton kuŝantan en la staltrogo. 17 Kaj tion vidinte, ili sciigis pri la diro, kiu estis parolita al ili pri ĉi tiu infano. 18 Kaj ĉiuj aŭdintoj miris pri tio, kion rakontis al ili la paŝtistoj.
19 Sed Maria konservis ĉiujn tiujn dirojn kaj pripensis ilin en sia koro.
20 Kaj la paŝtistoj revenis, glorante kaj laŭdante Dion pri ĉio, kion ili aŭdis kaj vidis, kiel estis parolite al ili.
21 Kaj kiam jam pasis ok tagoj por cirkumcidi lin, oni donis al li la nomon JESUO, kiel li estis nomita de la anĝelo, antaŭ ol li estis en la ventro.
240
1. Aŭdu,
paŝtistoj, mi diras al vi
bonan sciigon pri l’ Filo de
Di’:
enkarniĝinta, ĵus naskiĝinta,
ĉirkaŭvindita,
entrogigita.
Gloron al Li!
2. Vidu, homidoj,
la amon de Di’.
Malsupren-iris la Vorto por vi:
kruce
murdota, entombigota,
resurektonta, ĉiel-ironta.
Gloron al
Li!
3. Venu,
kristanoj, rapidu al Li,
kiu bebiĝis en stalo por vi.
Miru
ĝojante, kore kantante,
genu-fleksante,
Lin
adorante.
Gloron al Di’.
KOMMET, IHR HIRTEN • EG 48 • bohema kristnaska kanto • M: Olomouc (Olmütz) 1847 • E (parte originale verkita): Albrecht Kronenberger 1990
241
1. Filo plej hela
de horo matena!
Al ni aperu ĉe l’ ruĝ-horizont’.
Stel’
orienta, heroldo tag-vena!
Gvidu al nia infana Savont’.
2. Sur la lulilo
ros-gutoj briladas,
kuŝas la Bebo en stal’ de
bovar’;
sed la dormanton anĝeloj gardadas,
Estron
kaj Reĝon de l’ tuta homar’.
3. Kio plej plaĉos
al nia Savanto?
Spicoj Edomaj kaj luksa ofer’?
Perloj de
l’ maro, aŭ gemoj de l’ monto,
mirho arbara aŭ
oro de l’ ter’?
4. Vane ni celus
per tia adoro
gajni favoron de Li – Eternul’.
Li
plej deziras la servon de l’ koro,
preĝon vidvinan kaj
de malriĉul’.
5. = 1.
BRIGHTEST AND BEST • HON 70, kp. HAM 75, LBW 84 • M (Epiphany): Joseph Francis Thrupp • angla T: Reginald Heber • E: Giles Leigh Browne, 1966 en HE 43 • AK 57
242
1. En bova
fojn-trogo anstataŭ litet’
ripozis la dolĉa Jesua
kapet’.
La steloj rigardis el nuba vual’
al eta
Jesuo dormanta en stal’.
2. La bovoj
blekadis post taga labor’,
sed kuŝis Jesuo sen plendo
aŭ plor’.
Jesu’, mi Vin amas! Ho restu kun
mi;
protektu min ĝis la matena radi’.
3. Ho kara Jesuo!
Ne iru Vi for,
sed restu proksime por ĉiam en kor’.
Benadu
infanojn sur ter’ tie ĉi,
ĝis vivo ĉiela, en
gloro kun Vi.
AWAY IN A MANGER • HON 51 • M (Cradle Song) kaj angla T: William James Kirkpatrick • E: Ellen Gregory, 1966 en HE 259 • AK 49
243
1. En betleĥema
gastejo por Vi ekmankis la loko,
kaj Vi naskiĝis, Jesuo, en
frida stal’, en la trogo.
Por Vi ekmankis la loko, sur teron
kiam Vi venis,
Adaman damnon nuligi, al ni redoni ĉielon,
2. kaj tio,
kvankam Vi venis ĉielan fajron bruligi,
per Via nobla sufero
de mond’ pereon haltigi,
kaj kvankam esti Vi volis por ni de
l’ vivo la pano,
kaj nin por ĉiam regali per paco, ĝojo
kaj amo.
3. Dum vulpo kavon
posedas kaj birdo sian nesteton,
por Vi ekmankis gastejo, Vi devis
serĉi trogeton.
Kaj kial inter la homoj militoj estas kaj
krimoj?
Ĉar por Vi mankas la loko en multaj homaj animoj.
EN BETLEĤEMA GASTEJO • NV 113*
244
1.-3.
Feliĉega
vi,
ĉarmo-plena vi,
krista fest’, beno por homar’!
1. Mondo perdiĝis, Kristo naskiĝis.
2. Krist’ nin kunligis, nin senpekigis.
3. Kriston adoru. Lin ni honoru.
1.-3. Ĝoju, ĝoju vi, ho kristanar’.
O DU FRÖHLICHE • Unisono 19 • EG 44 • M (Sicilian Mariners): Sicilio antaŭ 1788, ĉe Johann Gottfried Herder 1807 • germana T: 1a strofo Johannes Daniel Falk (1816) 1819, 2a kaj 3a strofo Heinrich Holzschuher 1829 • E: Ferdinand Pfeil en Germanaj Kantoj
245
1. Li kuŝas
en stal-trogo,
la Dia mond-espero.
La eĥo de
eklogo
jubilas tra aero,
rakontas pri anĝelo,
pri gloro
en ĉielo,
pri paco sur la tero.
2. Resonas nia
koro
de l’ ĝojo-plena temo.
Ekbrilas kiel oro
la
urbo Betleĥemo.
Eksplodu ovacio:
Aperas la Mesio
al vi,
Jerusalemo.
3. El vi la
melodio
eliru, ho Ciono,
ke ĝermu religio
en ĉiu
regiono,
ke kresku kredo, amo,
vastiĝu kiel flamo
tra
tempo, tra eono.
LI KUŜAS EN STALTROGO • M (Ich steh an deiner Krippen hier): Johann Sebastian Bach 1736, EG 37 • E (originale verkita) Albrecht Kronenberger 1992
245.4
Tit 3,4-7
4 Sed kiam aperis la boneco de Dio, nia Savanto, kaj Lia amo al homoj, 5 ne per laboroj faritaj en justeco, kiujn ni mem farus, sed laŭ Sia kompato Li savis nin, per la lavado de renasko, kaj per la renovigo de la Sankta Spirito, 6 kiun Li riĉe surverŝis sur nin per Jesuo Kristo, nia Savanto; 7 por ke ni, justigite per Lia graco, fariĝu heredantoj laŭ la espero de eterna vivo.
246
1. Ĝoju la
mondo! Venis jam
al tero la Sinjor’!
Lin bonvenigu
gaje,
kun laŭdo kaj kun amo,
kaj kantu ĉiu kor’,
kaj
kantu ĉiu kor’,
kaj kantu, kantu ĉiu kor’!
2. Pekoj ne kresku
plu, nek ĝen’;
nek dornojn nasku ter’.
Anstataŭigas
Li nun
la homan mort-malbenon
per vivo kaj liber’,
per
vivo kaj liber’,
per vivo, vivo kaj liber’.
3. Ĝoju la
tero! Ĝoju, ĉar
alvenis la Savant’!
De montoj
kaj de l’ maro,
de voĉoj de l’ homaro
resonu
ĝoja kant’,
resonu ĝoja kant’,
resonu,
sonu ĝoja kant’.
4. Teron Li regas
per la grac’,
per amo kaj per ver’.
Naciojn Li
alvokas
al justo kaj al paco,
per Sia sin-ofer’,
per
Sia sin-ofer’,
per Sia, Sia sin-ofer’.
JOY
TO THE WORLD • LBW 39 • HON 283 • M (Antioch): Georg
Friedrich Händel, Lowell Mason 1836 • angla T: Isaac Watts,
parte el Psa 98 • E: Leland Bryant Ross 1996
• Psa 98
246.5
Jes 52, 7-10
7 Kiel ĉarmaj estas sur la montoj la piedoj de anoncanto, kiu proklamas pacon, anoncas bonon, sciigas pri helpo, diras al Cion: Reĝas via Dio! 8 Jen eksonis la voĉo de viaj gardo-starantoj; ili levas la voĉon kaj kune ĝoj-krias, ĉar per siaj propraj okuloj ili vidas, kiel la Eternulo revenas al Cion.
9 Triumfu, ĝoj-kriu kune, ho ruinoj de Jerusalem; ĉar la Eternulo konsolis Sian popolon, liberigis Jerusalemon. 10 La Eternulo malkovris Sian sanktan brakon antaŭ la okuloj de ĉiuj nacioj; kaj ĉiuj finoj de la tero vidas la helpon de nia Dio.
247
1. Anĝeloj, venu el ĉiel’.
1.-5. Eja, eja. Zuzani, zuzani, zuzani.
(1) Alvenu el ĉiela hel’.
1.-5. Haleluja, haleluja. Naskiĝis Krist’ el Maria.
2. Alvenu ne sen muzikil’. (2) Muziku al la Dia fil’.
3. La bebon laŭdu per trombon’, (3) per tubjo, korno, klarion’.
4. Tintilon veku kun bekflut’, (4) kun sistro, liro kaj liut’.
5. Tiele ĝoju, anĝelar’. (5) Jubilu same, kristanar’.
VOM HIMMEL HOCH, O ENGEL KOMMT • EG (reform.) 542 • M: Paderborn 1616, Köln (Brachel) 1623 • germana T: laŭ Friedrich Spee von Langenfeld • E: Albrecht Kronenberger 1992
«Zuzani» verŝajne estas iu lulvorto.
248
1. Nun estas tempo
ĝoji. Heligas domojn ni,
por ke kristnaskan ĝojon ĉi
tie vidu vi.
2. La ĉambrojn
ni ornamas per branĉoj kaj per stel’;
ni bakas dolĉajn
keksojn kun nuksoj kaj miel’.
3. Konstruas ni la
stalon per nia lerta man’,
kun bovo kaj azeno, Maria kaj
infan’.
4. Ni himnas sub
krist-arbo per gaja danka kant’:
En tiu sankta nokto
naskiĝis la Savant’.
5. Kaj ĉio
estas signo: la homojn amas Di’,
Li donas multan ĝojon
je ĉiu tag’ al ni.
JETZT IST DIE ZEIT ZUM FREUEN • M kaj germana T: © Martin Gotthard Schneider • E: William Wieser / Edith Biberstein* • rajtoj ĉe la aŭtoro
249
1. Al turno-punkt’
de sun-leviĝ’
kaj ĝis ekstremo de la ter’
ni
kantu al Princ’ Kristo: Lin
Maria naskis, Virgulin’.
2. Benata la
Farint’ de l’ mond’
sin vestis per ĉi
sklava korp’,
por savi karnon per la karn’,
ke ne
perdiĝu kreitar’.
3. Ĉastegan
ventron de patrin’
la graco trafas el ĉiel’,
knabina
ventro pro sekret’
pezegas: ŝi ne konas ĝin.
4. Do domo de
pudora kor’
tuj iĝas templo nur por Di’:
la
ne-tuŝitulin’ sen vir’
koncipas filon en uter’,
5. En
nasko-spasmoj naskas Lin,
kiun anoncis Gabriel’ –
kaj
supren-salte jam Baptist’
rekonas Lin el panja sin’.
6. Fojn’ por
kuŝado, kial ne?
li ne malŝatas pri manĝuj’:
per
iom lakto nutras sin,
dank’ kiun manĝas ĉiu bird’.
7. Ĝojegas
ĉielula ĥor’,
anĝeloj kantas nun por Di’
kaj
al paŝtistoj la Paŝtist’
montriĝas: ĉies
Li kreint’.
8. Jesu’, la
gloro jen por vi
– ĉar Vi naskiĝis el Virgin’
–
kun Patro kaj Vivig-Spirit’
por ĉiam-daŭra
la tempeg’.
A SOLIS ORTUS CARDINE • FROM EAST TO WEST, FROM SHORE TO SHORE • HAM 57 • M (O Jesu Christe, wahres Licht): Nürnbergisches Gesangbuch 1676, Unisono 109 • latina T: Sedulius 5a jc. • angla T: John F. Ellerton • E: Gerrit Berveling • TK 112 (tie kun alia melodio)
La originalo same komenciĝas strofo-komence per la literoj A, B, C, D, E, F, G, J. Sed ĉar en kristana latina oni ofte prononcas la C kiel ĉ kaj la G kiel ĝ, la verkisto kredis sin rajtigita elekti tiujn literojn.
249.9
Heb 1,1-4
1 Dio, kiu multa-foje kaj multa-maniere parolis en la tempo antikva al niaj patroj en la profetoj, 2 en tiuj lastaj tagoj parolis al ni en Filo, kiun Li nomis heredanto de ĉio, per kiu ankaŭ Li faris la mond-aĝojn,
3 kiu, estante la elbrilo de Lia gloro kaj plena bildo de Lia substanco, kaj subtenante ĉion per la vorto de sia potenco, kaj farinte la elpurigon de niaj pekoj, sidiĝis dekstre de la Majesto en altaĵoj; 4 fariĝinte tiom pli granda ol la anĝeloj, kiom pli bonegan nomon ol ili li heredis.
250
1.
1a grupo:
Aŭdu:
Sonas pastoralo,
2a grupo:
ŝalmo,
fluto kaj cimbalo
3a grupo:
de l’
paŝtistoj. Ĉar en stalo
4a grupo:
Di’
homiĝis, laŭdu Lin.
2. Vidu: Magojn el
malhelo
logas orienta stelo.
Bet-Leĥem’ ilia
celo:
Jen reĝido, benu Lin.
3. Kun la grandaj
ni honoras,
kun la etaj ni adoras
Kriston. Lin ni ĝoje
gloras.
Kun anĝeloj kantas ni.
4. Ĉar Li
saltis de la trono,
iĝis ĉies diakono:
de l’
piulo, de l’ latrono.
Di’ por ni, do ni al Li!
QUEM PASTORES LAUDAVERE • Unisono 10 • M (Quem pastores): Hohenfurt ĉ. 1450, Prago 1541 • latina T: 15a jc. • E: Albrecht Kronenberger 1992
251
1. Kristanoj,
kuraĝiĝu, ĉar naskiĝis Krist’ Jesu’!
Kaj
kantu ĝoje, gaje, adorante sur genu’.
Ĝojkriu ĉiu
adoranto laŭ la glora anĝel-kanto:
refreno:
Ĵesu ahatonja, naskiĝis
Jesu’.
In excelsis gloria.
2. Sub frida
vintra luno, kiam birdoj fuĝis for,
de l’ Spiritego
venis anstataŭe anĝel-ĥor’.
Li venas por vin
doti per la belo, paco, ĝojo, ver’:
JESOUS AHATONHIA • M (Une jeune pucelle): popola franca 16a jc. • hurona T: Jean de Brébeuf • E: Leland Bryant Ross 2000
• refreno: Jesuo naskiĝis, naskiĝis Jesu’. En la altoj (estas) glor’.
252
1. «El alt’
ĉiela venas mi
kun bona, nova histori’,
kun histori’
de l’ Dia sav’,
kantota nun por via rav’.»
2. «El
elektita Virgulin’
naskiĝis beb’, ĝojigi
vin,
fragila beb’, potenca por
tristecon vian preni for.»
3. «Li estas
Kristo, la Sinjor’.
Li volas homojn en dolor’
konsoli,
levi el mizer’,
por pekoj esti la ofer’.»
4. «Feliĉon
ĉian portas Li
al vi de l’ Patro, via Di’,
ke
vivu vi kun ni en ĝoj’
nun kaj post via monda voj’.»
5. «Vi
trovos en malpompa stal’
la Dian Filon sub vual’
de
povra bebo, tamen Li
la Reĝ’ de ĉiu galaksi’.»
6. Do kuru ni al
Li kun gaj’
samkiel la paŝtistoj, kaj
rigardu, kion
donis Di’
per Sia kara Fil’ al ni.
7. Ho nobla gast’,
al Vi bonven’
ĉe ni, plagitaj de ĉagren’,
de
pekemeco kaj fier’. –
Ho, kiel danki Vin en ver’?
8. En alta trono
glor’ al Di’,
ĉar Sian solan Filon Li
donacis;
do la anĝelar’
ĝoj-kantas pro la nova jar’.
VOM HIMMEL HOCH, DA KOMM ICH HER • Unisono 14 • EG 24 • GL 138 • RG 394 • KG 332 • M (Vom Himmel hoch): Martin Luther, Leipzig 1539 • germana T: Martin Luther 1535 • E: W. J. Downes, 1971 en AK 39, 6a strofo kaj prilaboro: Albrecht Kronenberger 2000
253
M (Quem pastores) → 250 «Aŭdu: Sonas pastoralo»
1. Venu, levu vian
koron,
formu fortan gajan ĥoron,
vi al Kristo kantu
gloron;
Li ja estas la Savant’.
2. Kiel multe Li
nin amas,
savon Li al ni proklamas,
kaj per graco nin
ornamas.
Haleluja, laŭdu Lin!
3. Anĝelaro
Lin honoris,
kaj paŝtistoj Lin adoris,
Dio nin en Li
favoris.
Laŭdu Lin en eternec’!
4. Kantu ni pri
Lia graco
kun la anĝeloj de l’ lum-palaco:
«Glor’
al Di’, sur tero paco,
inter homoj Di-favor’.»
KOMMT UND LASST UNS CHRISTUM EHREN • EG 39 • germana T, 1a strofo: Paul Gerhardt 1666, strofoj 2-4 laŭ nederlanda reverko • E: H. A. de Hoog, 1971 en AK 36* • originala titolo: Levu, fratoj, vian koron [K369T]
Kantoj:
Krist’ Jesu’, frato, amik’
→ 431
Sub ŝirm’ mirinda → 490
Sinjoro, Vi
ŝirmadis nin → 493
Ho Dio, tra jar-miloj → 494
254
1. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Mallum’ alvenis de l’ vesper’.
Angor’
minacas kaj fobi’,
timigas sven’ kaj malesper’.
Ho,
gardu nin per Via ben’
en Via paco ĝis maten’.
2. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Eluzis sin la nuna jar’.
La tempo sin en
konvulsi’
sen celo turnas kaj sen klar’.
Ho, gardu
nin, por ke sen plag’
finiĝu ĉiu nova tag’.
3. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Havenon iros nia driv’.
Nin paralizos
agoni’.
Insistos mort’, insistos viv’.
Ho,
gardu nin. El kulpo-prem’
nin savu Via pardonem’.
4. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Rompiĝos baldaŭ nia ter’.
Tremigos
kosma energi’
la fostojn de l’ ĉiela sfer’.
Ho,
gardu nin. Kaj en la juĝ’
apog’ Vi estu kaj
rifuĝ’.
5. Ho, restu, Di’,
nun inter ni
en ĉia sort’, en viv’, en mort’,
por
ke nek sol’ nek propra vol’
nek kor-obstin’
izolu nin.
Entempe restu Vi guvern’,
feliĉo estu en
etern’.
BLEIB BEI UNS, WENN DER TAG ENTWEICHT • EG (Württemberg) 542 • M (Ach bleib bei uns = Calvisius): ĉe Seth Calvisius 1594, ĉe Bartholomäus Gesius 1601 «Uns ist ein Kindlein heut geborn» • germana T: Arno Pötzsch 1952 • © copyright control • E: Albrecht Kronenberger 1999
255
M (Werde munter) → 909 «Eternulo, grace benu»
1. Donu ĝojon
kaj feliĉon
dum la nova jar’, Jesu’.
Vian
vojon, paco-riĉon
mia kor’ akceptu plu.
Ke al Vi
direktu sin
en pieco la anim’,
nova beno kaj bonvolo
estu
Via graco-dono.
2. Donu, ke la
novan jaron
inde uzos mi, Jesu’.
Gvidu ĉiun mian
faron
per fortiga graco-flu’.
Helpu min en ĉiu
sort’,
apudestu en la mort’,
ame prenu la
animon,
kiam pasos mi la limon.
HILF, HERR JESU, LASS GELINGEN • GIV, O JESU, FRÖJD OCH LYCKA • EG 61 (T) • SPB 194 • germana T: Johann Rist 1642 • sveda traduko: Petrus Samuelis Brask 1690 kaj Johan Olof Wallin • E: Åke Ahlrén, 1962 en EKA 18 • AK 111 [K394T]
256
1.-7. Nia temp’
en Dia mano.
Ŝprucas viv’ el ĉi fontano:
1. al malbono kontraŭstari, ĉiutage amon fari, ĉiutage amon fari.
2. — ĉie vidi Lian spuron, |: zorge gardi la naturon. :|
3. — El doloro, el angoro, |: Li nin helpos kun favoro. :|
4. — la tenebron neniigi, |: Lian lumon disvastigi. :|
5. — fidi homon sen suspekto, |: esti paco-arkitekto. :|
6. — En ĉagreno kaj en ĝojo |: restos Li sur nia vojo. :|
7. — Ne momento sen signifo. |: Nia tempo – nia vivo. :|
UNSRE ZEIT IN GOTTES HÄNDEN • M: Fritz Baltruweit, el: Meine Lieder, 1996 • germana T: Hans-Jürgen Netz • © tvd-Verlag Düsseldorf • E: Albrecht Kronenberger 1995/1998 • Psa 31,16
«Quempas»:
Aŭdu: Sonas
pastoralo → 250
Kyrie-Litanioj:
Hela, klara sunradi’
→ 866
Maria-Antifono:
Granda de l’ Savant’
patrino → 097.15
257
1. Kial hodiaŭ
nokte tagiĝas,
kvazaŭ la suno frue leviĝus?
refreno:
Kristo, Kristo estas naskita,
por ke
Li gvidu nin al liber’.
2. Kial al stalo
kuras paŝtistoj
kaj la donacojn portas al Kristo? …
3. Kial ĉe
trogo brutoj genuas
kaj la infanon mute salutas? …
4. Kial enigme
brilas la stelo,
antaŭ saĝuloj sternas sin helo? …
DLACZEGO DZISIAJ WŚRÓD NOCY DNIEJE • ŚK 33 • M: Markiewicz • M kaj pola T: ĉe Jan Kaszycki, Kraków 1911 • E: Jan Kos • Kristnaskaj Kantoj p. 26*
258
1. Naskiĝis
beb’ |: en Betleĥem’. :|
Jubilu do, |:
Jerusalem’. :|
Saĝuloj el la orient’ genuas antaŭ
Li.
Genuu ĉiu kontinent’: jen via Di’.
2. Anoncas Lin |:
ĉiela stel’. :|
Ekĝoju do, |: ho Izrael’.
:|
Per oro, mirho, oliban’ la magoj gloras Lin.
Lin gloru
tribo, gento, klan’, kaj klinu sin.
3. Honoru Lin, |:
ho kristanar’, :|
dankante pro |: la Dia far’.
:|
Hodiaŭ de l’ eterna glor’ Li reĝo montras
Sin.
Do kantu ankaŭ, mia kor’, adoru Lin.
NASKIĜIS BEB’ EN BETLEĤEM • M (Choral): el la korea KS 104 • E (originale verkita): Albrecht Kronenberger 1994
259
|: Eku, leviĝu, iĝu lum’.
:|
Eku, leviĝu, iĝu lum.
Jen via lum’.
4-voĉa
rondkanto
MACHE DICH AUF UND WERDE LICHT • EG (Bayern) 539 •
M: Kommunität Gnadenthal 1972, © Präsenz-Verlag,
Gnadenthal • T: Jes 60,1 • E: Albrecht Kronenberger 1997
260
1. Ĉe l’
Kristo-festo ĝojas ni pri Kristo, infaneto.
En Betleĥem
naskiĝis Li, kaj kuŝis en trogeto.
Ŝafistoj apud
Betleĥem anĝelajn voĉojn aŭdis;
do ili venis
vidi Lin, kaj ĝoje Dion laŭdis.
2. Al Betleĥem,
serĉante Lin, la Saĝaj Viroj iris;
ĉar bela brila
stelo pri Jesuo antaŭdiris.
En domo ili trovis Lin, kaj tie,
adorante,
sin klinis teren antaŭ Li, donacojn prezentante.
3. Al Dio laŭdu
ankaŭ ni, ĉar Jesu Kristo venis;
fariĝis viro sur
la ter’, kaj al la homoj benis.
Ĉiela Reĝo estas
Li. Do venu, adorante!
Kun amo ni servadu Lin fidele kaj
konstante.
ĈE L’ KRISTOFESTO ĜOJAS NI • M (Golden Sheaves): Arthur Seymour Sullivan, HON 524, CP 649 • E (originale verkita): Ellen Gregory, 1966 en HE 41 • AK 50
260.4
Ne timu, ĉar Mi
estas kun vi,
Mi
estas kun vi, Mi
estas kun vi.
Mat
28,20
4-voĉa rondkanto
NE TIMU, ĈAR MI ESTAS KUN VI
(originalo ne konata) • M: anonima • E: Josef Grabmaier
1983 / Adolf Burkhardt 2001
261
1. Kiel la saĝuloj
tri
stelon sekvis kun ĝoj-kri’,
brilegantan sur
ĉiel’,
kondukantan al la cel’;
tiel, Kristo,
nun al Vi
kondukataj estu ni.
2. Kiel ili per
stel-bril’
rapid-iris al lulil’;
surgenuen ĵetis
sin,
kiam ili trovis Vin;
tiel same ĝoju ni
adoradi
antaŭ Vi.
3. Kiel ili kun
humil’
donojn faris ĉe l’ lulil’;
tiel,
sur la tera voj’,
puraj, kun senpeka ĝoj’,
am-trezorojn
ankaŭ ni
same portu nun al Vi.
4. Ho Jesuo! Ĝis
la fin’
ĉiam konservadu nin;
kiam mondo pasos
for,
portu nin al Via glor’,
kie, en sennuba hel’,
ne
necesas gvida stel’.
5. Tie, en ĉiama
bril’,
mankas ĉiu lumigil’;
lumo, ĝojo,
regas nun;
Vi mem estas ĝia sun’.
Tie ĉiam
antaŭ Vi
Halelujojn kantos ni.
AS WITH GLADNESS MEN OF OLD • HON 41 • LBW 82 • M (Dix): laŭ Conrad Kocher • angla T: laŭ William Chatterton Dix • E: J. Gourlay, 1966 en HE 44
262
1. Via lumo
venas,
sankta urbo, levu vin,
stel’ radias kun
fascin’,
vidu, jam matenas.
Helu do, Jerusalem’,
Kristo
nun aperis.
2. Kristo nun
alvenis,
la Reganto, la Sinjor’,
ĉiom da potenc’,
honor’
Li en manon prenis.
Ĝoju do,
Jerusalem’,
Kristo nun aperis.
3. Kristo nun
aperis.
Ekis jam la sav-eon’,
Lin adoras ĉiu
zon’,
ĉion Li superis.
Benu Lin, Jerusalem’,
Kristo
nun aperis.
SIEH, DEIN LICHT WILL KOMMEN • GL 147 • M: Markus Jenny 1971 • germana T: Maria Luise Thurmair-Mumelter 1971 • © Christophorus-Verlag, Freiburg i. Br. • E: Guido Holz 1986*
▉
C + M + B
Kristo la domon benu
Christus mansionem benedicat
263
1. De val’
kaj fjordo
eksonas «Glor’ al Di».
De mont’
ĝis bordo
hodiaŭ kantos ni.
La sonorilo
vokadas al
ni, ĉar
la Dia Filo
naskiĝis al homar’,
la
sav’ al brilo
el ĉiu peko-far’.
2. Kaj ĉiu
homo
nun iru sur la voj’
al Dia domo,
al la eterna
ĝoj’!
Ĉar nun ni festas
Kristnaskon per
ador’,
Jesuo estas
en la premita kor’,
kaj beno
restas,
dum ĉesas ĉiu plor’.
3. En la fojnujo
ridetas Fil’
de Di’.
Kun halelujo
paŝtistoj tuj ĉe
Li
genuas. Preĝo
kaj mirho, dolĉ-odor’:
ofer’
de reĝo,
alvenas ja eĉ’ or’.
Pro sav’
el leĝo
ĝojegu ĉiu kor’!
4. Ho, dankon,
Dio,
pro veno al kaban’!
pro pac’, pro ĉio,
precipe
pro l’ Infan’!
Ho Kristo, benu,
kreiĝu lum’
al ni!
Kun varma veno,
degelu kor-glaci’!
Kaj ĉiu
prenu
la gracon nur per Vi!
5. Ekstere
neĝo
kaj frosto regas nun,
sed de la reĝo
ĉiela
nova sun’
de amo, graca
ekbrilas sur ĉiel’,
al
homo laca
ĝi estas luma cel’:
Je fino
paca
Kristnasko en la hel’!
FRA FJORD OG FJÆRE • NSB 59 • M (Paa Gud alene): Hardenack Otto Conrad Zinck 1801 • norvega T: Magnus Brostrup Landstad 1856 • E : Hans Amund Rosbach 1966 en CH 12 • AK 53
264
M (Genevan Psalm CXVIII) → 764 «Donu al Dio la honoron»
1. Jubilu al la
juda Reĝo,
ne klinu vin al mond-potenc’;
al la
Servant’ de l’ Dia leĝo
profunda decas
riverenc’.
Fremduloj serĉis Lin el fore:
La trio,
spite al Herod’,
incenson, mirhon, oron ĥore
oferis
kun ador-devot’.
2. Jen enakviĝas
la Mesio,
Lin signas birde la Spirit’;
Li agas laŭ
la plaĉ’ de Dio
kaj savas nin per kor-vizit’.
Simbole
kontraŭ flu’ Li staras,
turniĝas vivo-rada
sort’:
La faton Lia beno baras;
nin konas Li ĝis en
la mort’.
3. En Kana, ardo
jam dis-iris,
cindriĝis fajro el la vid’;
kaj la
pokaloj flame diris,
el ili, kiu vera vit’.
El kruĉo
fluu vin-trezoro,
de buŝ’ al buŝo ĝojo,
dank’:
ĉar trovis – nur en Sia horo –
la
teron Li ĉe l’ dekstra flank’.
4. Ĝoj-kriu
pri tut-monda Reĝo,
vin klinu antaŭ Dia tron’;
nun
haleluju laŭdo-preĝo,
descendas glore Lia bon’.
Konstruu
regnon senkomparan,
ekloĝu pac’ en ĉiu
hom’;
Konservis vinon Li elstaran / por nupto-fest’ en
Sia dom’!
JUICHT VOOR DE KONING VAN DE JODEN • LvK 166 • GvL 479 • nederlanda T: Tom Naastepad • © Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied, Pijnacker • E: Jacques Tuinder 1979 • TK 115 • kun afabla permeso [K523T]
265
1. Saĝaj
moŝtoj de la scio,
kien vi rapidas?
Diru: Ĉu vi,
Reĝo-Trio,
jam Etulon vidis?
«Jes, entroge, ne
surtrone,
Li sen sceptro reĝas.»
Mondo timas Lin
malbona,
sed al Li ni preĝas.
2. Saĝaj
moŝtoj! Fort’ terura
persekutas Dion.
Jen Heroda
penso dura
jam komploton igas.
Sed ne timu, homoj saĝaj,
iru
Betleĥemon.
Stel’ anoncas novan aĝon.
Ne
bedaŭru penon.
MĘDRCY ŚWIATA, MONARCHOWIE • ŚK 47 • M: Z. Odelgiewicz, ĉe Jan Siedlecki, Kraków 1878 • pola T: S. B. • E: NV 125*
266
1. Vidu: Tempo de
la sav’!
Paco sur la tero!
Kantu nun kun ĝoj’
kaj rav’.
|: Gaju en espero. :|
2. El Maria
Virgulin’
venis la Di-Filo.
Kore bonvenigu Lin.
|:
Kantu kun jubilo. :|
3. Jen en stal’
la mond-juvel’
super eĉ smeraldoj.
Jen ĥoral’
el Dia hel’:
|: Gloro en la altoj. :|
4. Kiel magoj venu
vi
laŭ la stela diro.
Estu via don’ por Li
|:
or’, incens’ kaj mirho. :|
SVATOU DOBU JIZ TU MÁME • el la Kancionalo de Tomaso Masopust 1860 • EG 18 (Seht, die gute Zeit ist nah) • T kaj M: el Moravio • E (parte originale verkita): Albrecht Kronenberger 1993
267
1. El la oriento
venis saĝular’
al la Infaneto, Reĝo de l’
homar’.
Ili vidis lumon nokte sur ĉiel’:
venis
kondukataj de gvidanta stel’.
2. En humila hejmo
ili trovis Lin,
kaj kun adorado teren klinis sin.
Ho, mirinda
lumo, kiu el ĉiel’
ilin kondukadis: Dia gvida stel’!
3. Nur en fojna
trogo kuŝis Vi, Sinjor’;
tamen super ĉio reĝas
nun en glor’.
Sed ankoraŭ multaj vivas en malhel’:
Ilin
ankaŭ lumu Via gvida stel’.
4. Ĉiujn
forvagantojn revenigu Vi;
helpu perdiĝantojn Via
lum-radi’.
Al la nesciantoj pri la vivo-cel’
donu
klaran lumon – brilu Via stel’.
5. Tra malluma
nokto daŭre gvidu Vi
per la sava lumo de l’
evangeli’.
Voku ĉiun genton hejmen al ĉiel’;
ame
kondukadu per gvidanta stel’.
FROM
THE EASTERN MOUNTAINS • HAM 595 • M (Evelyns): William
Henry Monk • angla T: Godfrey Thring • E: Agnes Burton
Deans, 1966 en HE 40
233
1. Di’
naskiĝas, forto falas,
Mond-sinjoro nude tremas;
fajro
frostas, brilo palas,
Senfinulon limoj tenas:
Fil’ de l’
gloro en mizero;
Vivon Morto jam strangolas.
refreno:
1.-4. Vort’
karniĝis sur la tero,
inter ni kunloĝi volas.
2. Kio grandas pli
ol tero?
Di’ rezignas Sian ĝojon.
Ne plezuro, sed
sufero
sekvas Lian homan vojon.
Por nin savi de l’
kolero
kiel pek-ofer’ Li rolas. Vort’ karniĝis …
3. Li, en povra
stal’ naskito,
trogon havas, ne lulilon.
Brutoj staras ĉe
la lito,
fojno kovras Dian Filon.
Malriĉuloj kun
sincero
Lin salutas, Li konsolas. Vort’ karniĝis …
4. Levu manon,
Di-infano,
nian karan landon benu,
ke konsil’ al ni kaj
sano
kaj per Vi bonfarto venu.
Vi fortigas en espero,
kiam
Vi al ni parolas. Vort’ karniĝis …
BÓG SIĘ RODZI, MOC TRUCHLEJE • ŚK 30 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • pola T: 18a jc. ĉe Franciszek Karpiński • E: 1985 en NV 111*
234
M (Bunessan) → 126 «Glora mateno»
1. Beb’ de
Maria en stala trogo:
nia Kreinto, Estro kaj Di’;
Lin
anĝelaro laŭdas ĉiele;
nia pekaro restas sur Li.
2. Ame Li portis
homan malforton;
vivis kaj mortis sur nia ter’:
Li, la
Savinto de la homaro,
forta Venkinto kontraŭ infer’.
3. Jam profetita
homa infano,
surtronigita supre en glor’.
Estro reganta
la universon,
sed nin gardanta en Sia kor’.
LEANABH AN AIGH • CHILD IN THE MANGER • HON 75 • irlanda T: Mary MacDonald • angla T: Lachlan MacBean • E: M. C. Butler, 1966 en HE 29 • AK 55 [K494T]
235
1. Fama rakonto
en
Evangelio:
Nova sciigo jen
pri la Mesio.
refreno:
1.-7. Kie la kara
Dia Fil’?
Jen Lia klara Dia bril’.
Venu, alkuru kun
jubil’.
Gloron al Li!
2. Sonas ĝojeg’,
ekzalt’
en la ĉieloj.
Brilas lumeg’ el
alt’,
kantas anĝeloj.
3. Zorgas la
Virgulin’
pri la infano,
servas kun kor-inklin’
laŭ
Dia plano.
4. Ankaŭ
Jozefo Lin
vartas kaj flegas,
Lin, kiu mem sen fin’
estras
kaj regas.
5. Kaj la paŝtista
ar’
pie adoras,
miras pri l’ Dia far’,
gapas
kaj gloras.
6. Magoj el
orient’
sekvas la stelon,
trovas en okcident’
Imanuelon.
7. Evangelion
ĉi
prete ni aŭdu,
kaj la Mesion ni
benu kaj laŭdu.
WESOŁĄ NOWINĘ, BRACIA SŁUCHAJCIE • ŚK 72 • M: Wygrzewalski, ĉe Jan Siedlecki 1878 • pola T: anonima • E: 1985 en NV 124 («Pri sciigo gaja») / Albrecht Kronenberger 1999
236
1. Al ni aperis
nun io nova,
pacon al mondo disdoni-pova,
kiun ekvidis,
al
ni konigis
simplaj paŝtistoj el Betleĥem’.
2. Kantis anĝeloj
antaŭ Kreanto,
mondon vizitas nia Savanto.
Do ni
ekiru,
Dion admiru
kun la paŝtistoj el Betleĥem’.
3. Jen ni alvenu
vidi l’ infanon,
donojn alportu, penton kaj amon.
Lin ni
adoru,
kore Lin gloru
kun la paŝtistoj el Betleĥem’.
ZJAWIŁO SIĘ NAM DZIŚ COŚ NOWEGO • ŚK 78 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • pola T: 18a jc. • E («Aperis al ni nun io nova»): 1985 en NV 110*
237
1. Kiu kuros al
Etulo kun kristnaska pastoral’,
al Jesuo, Kristo nia, kiu
kuŝas en la stal’?
Ho paŝtistoj, venu ĉiuj,
ludu
viajn muzikilojn,
kantu gaje al Sinjor’.
2. Ankaŭ ni
tuj vin postiros kun kolendo, pia kant’,
kaj jubilos al
Etulo, al veninta la Savant’.
En mizera stal’
naskita
ploras Li en la trogo lita.
Lin konsolu nia ĉant’.
3. Kaj pro tio
sonu ĉie gaja kanto tra la ter’,
ke sendita venis tien
nia Di-Imanuel’.
Ni, Lin varme salutante,
kun anĝeloj
laŭdu kante:
Glor’ al Dio en ĉiel’.
INFANT HOLY, INFANT LOWLY • HON 251 • W ŻŁOBIE LEŻY, KTÓŻ POBIEŻY • ŚK 77a • kolendo (= pola kristnaska popolkanto) • M (W żłobie leży = Infant Holy): ĉe Michał Marcin Mioduszewski, Kraków 1838-1853 • pola T: 17a jc. • E: Jan Kos • Kristnaskaj Kantoj, p. 29*, kp. NV 108
238
1. Kiam Maria
estis ĉe lulilo,
ĝoje ŝi kantis tie al Di-Filo:
Li
li li li la, mia infaneto,
li li li li la, dormu en kvieto.
2. Ĉia kreaĵo
kantu al Sinjoro,
helpu al granda ĝoj’ de mia koro:
Li
li li li la, Filo de Davido,
li li li li la, mia Di-Reĝido.
3. Flugu de supre
hela anĝelaro.
Kantu Sinjoron tuta kosma aro:
Li li li li
la, floro bon-odora,
li li li li la, Di’ entroge plora.
GDY ŚLICZNA PANNA • ŚK 86 • M: ĉe Michał Marcin Mioduszewski 1843 • pola T: nekonata verkinto • E: NV 118*
239
1. Kristo-infan’,
al la kripo ni venas,
portas donacojn kaj kante Vin benas,
donas
amante al Vi nian koron,
bonvenigante Vin, nian Sinjoron.
2. Kristo-infan’,
elĉiele Vi venis,
korpon homecan mirige alprenis,
ne
ektiminte pro nia malriĉo,
por nin regali per Dia feliĉo.
KRISTO-INFAN’ AL LA KRIPO NI VENAS • M: Ferdinand Hrušat 1993 • E (originale verkita): Ferdinand Hrušat 1993 kaj Albrecht Kronenberger 1995
239.3
Luk 2,15-21
15 Kaj kiam la anĝeloj foriris de ili en la ĉielon, la paŝtistoj diris unu al alia: Ni jam iru ĝis Betleĥem, kaj vidu ĉi tiun okazintaĵon, kiun la Eternulo sciigis al ni. 16 Kaj rapidante, ili iris, kaj trovis Marian kaj Jozefon, kaj la infaneton kuŝantan en la staltrogo. 17 Kaj tion vidinte, ili sciigis pri la diro, kiu estis parolita al ili pri ĉi tiu infano. 18 Kaj ĉiuj aŭdintoj miris pri tio, kion rakontis al ili la paŝtistoj.
19 Sed Maria konservis ĉiujn tiujn dirojn kaj pripensis ilin en sia koro.
20 Kaj la paŝtistoj revenis, glorante kaj laŭdante Dion pri ĉio, kion ili aŭdis kaj vidis, kiel estis parolite al ili.
21 Kaj kiam jam pasis ok tagoj por cirkumcidi lin, oni donis al li la nomon JESUO, kiel li estis nomita de la anĝelo, antaŭ ol li estis en la ventro.
240
1. Aŭdu,
paŝtistoj, mi diras al vi
bonan sciigon pri l’ Filo de
Di’:
enkarniĝinta, ĵus naskiĝinta,
ĉirkaŭvindita,
entrogigita.
Gloron al Li!
2. Vidu, homidoj,
la amon de Di’.
Malsupren-iris la Vorto por vi:
kruce
murdota, entombigota,
resurektonta, ĉiel-ironta.
Gloron al
Li!
3. Venu,
kristanoj, rapidu al Li,
kiu bebiĝis en stalo por vi.
Miru
ĝojante, kore kantante,
genu-fleksante,
Lin
adorante.
Gloron al Di’.
KOMMET, IHR HIRTEN • EG 48 • bohema kristnaska kanto • M: Olomouc (Olmütz) 1847 • E (parte originale verkita): Albrecht Kronenberger 1990
241
1. Filo plej hela
de horo matena!
Al ni aperu ĉe l’ ruĝ-horizont’.
Stel’
orienta, heroldo tag-vena!
Gvidu al nia infana Savont’.
2. Sur la lulilo
ros-gutoj briladas,
kuŝas la Bebo en stal’ de
bovar’;
sed la dormanton anĝeloj gardadas,
Estron
kaj Reĝon de l’ tuta homar’.
3. Kio plej plaĉos
al nia Savanto?
Spicoj Edomaj kaj luksa ofer’?
Perloj de
l’ maro, aŭ gemoj de l’ monto,
mirho arbara aŭ
oro de l’ ter’?
4. Vane ni celus
per tia adoro
gajni favoron de Li – Eternul’.
Li
plej deziras la servon de l’ koro,
preĝon vidvinan kaj
de malriĉul’.
5. = 1.
BRIGHTEST AND BEST • HON 70, kp. HAM 75, LBW 84 • M (Epiphany): Joseph Francis Thrupp • angla T: Reginald Heber • E: Giles Leigh Browne, 1966 en HE 43 • AK 57
242
1. En bova
fojn-trogo anstataŭ litet’
ripozis la dolĉa Jesua
kapet’.
La steloj rigardis el nuba vual’
al eta
Jesuo dormanta en stal’.
2. La bovoj
blekadis post taga labor’,
sed kuŝis Jesuo sen plendo
aŭ plor’.
Jesu’, mi Vin amas! Ho restu kun
mi;
protektu min ĝis la matena radi’.
3. Ho kara Jesuo!
Ne iru Vi for,
sed restu proksime por ĉiam en kor’.
Benadu
infanojn sur ter’ tie ĉi,
ĝis vivo ĉiela, en
gloro kun Vi.
AWAY IN A MANGER • HON 51 • M (Cradle Song) kaj angla T: William James Kirkpatrick • E: Ellen Gregory, 1966 en HE 259 • AK 49
243
1. En betleĥema
gastejo por Vi ekmankis la loko,
kaj Vi naskiĝis, Jesuo, en
frida stal’, en la trogo.
Por Vi ekmankis la loko, sur teron
kiam Vi venis,
Adaman damnon nuligi, al ni redoni ĉielon,
2. kaj tio,
kvankam Vi venis ĉielan fajron bruligi,
per Via nobla sufero
de mond’ pereon haltigi,
kaj kvankam esti Vi volis por ni de
l’ vivo la pano,
kaj nin por ĉiam regali per paco, ĝojo
kaj amo.
3. Dum vulpo kavon
posedas kaj birdo sian nesteton,
por Vi ekmankis gastejo, Vi devis
serĉi trogeton.
Kaj kial inter la homoj militoj estas kaj
krimoj?
Ĉar por Vi mankas la loko en multaj homaj animoj.
EN BETLEĤEMA GASTEJO • NV 113*
244
1.-3.
Feliĉega
vi,
ĉarmo-plena vi,
krista fest’, beno por homar’!
1. Mondo perdiĝis, Kristo naskiĝis.
2. Krist’ nin kunligis, nin senpekigis.
3. Kriston adoru. Lin ni honoru.
1.-3. Ĝoju, ĝoju vi, ho kristanar’.
O DU FRÖHLICHE • Unisono 19 • EG 44 • M (Sicilian Mariners): Sicilio antaŭ 1788, ĉe Johann Gottfried Herder 1807 • germana T: 1a strofo Johannes Daniel Falk (1816) 1819, 2a kaj 3a strofo Heinrich Holzschuher 1829 • E: Ferdinand Pfeil en Germanaj Kantoj
245
1. Li kuŝas
en stal-trogo,
la Dia mond-espero.
La eĥo de
eklogo
jubilas tra aero,
rakontas pri anĝelo,
pri gloro
en ĉielo,
pri paco sur la tero.
2. Resonas nia
koro
de l’ ĝojo-plena temo.
Ekbrilas kiel oro
la
urbo Betleĥemo.
Eksplodu ovacio:
Aperas la Mesio
al vi,
Jerusalemo.
3. El vi la
melodio
eliru, ho Ciono,
ke ĝermu religio
en ĉiu
regiono,
ke kresku kredo, amo,
vastiĝu kiel flamo
tra
tempo, tra eono.
LI KUŜAS EN STALTROGO • M (Ich steh an deiner Krippen hier): Johann Sebastian Bach 1736, EG 37 • E (originale verkita) Albrecht Kronenberger 1992
245.4
Tit 3,4-7
4 Sed kiam aperis la boneco de Dio, nia Savanto, kaj Lia amo al homoj, 5 ne per laboroj faritaj en justeco, kiujn ni mem farus, sed laŭ Sia kompato Li savis nin, per la lavado de renasko, kaj per la renovigo de la Sankta Spirito, 6 kiun Li riĉe surverŝis sur nin per Jesuo Kristo, nia Savanto; 7 por ke ni, justigite per Lia graco, fariĝu heredantoj laŭ la espero de eterna vivo.
246
1. Ĝoju la
mondo! Venis jam
al tero la Sinjor’!
Lin bonvenigu
gaje,
kun laŭdo kaj kun amo,
kaj kantu ĉiu kor’,
kaj
kantu ĉiu kor’,
kaj kantu, kantu ĉiu kor’!
2. Pekoj ne kresku
plu, nek ĝen’;
nek dornojn nasku ter’.
Anstataŭigas
Li nun
la homan mort-malbenon
per vivo kaj liber’,
per
vivo kaj liber’,
per vivo, vivo kaj liber’.
3. Ĝoju la
tero! Ĝoju, ĉar
alvenis la Savant’!
De montoj
kaj de l’ maro,
de voĉoj de l’ homaro
resonu
ĝoja kant’,
resonu ĝoja kant’,
resonu,
sonu ĝoja kant’.
4. Teron Li regas
per la grac’,
per amo kaj per ver’.
Naciojn Li
alvokas
al justo kaj al paco,
per Sia sin-ofer’,
per
Sia sin-ofer’,
per Sia, Sia sin-ofer’.
JOY
TO THE WORLD • LBW 39 • HON 283 • M (Antioch): Georg
Friedrich Händel, Lowell Mason 1836 • angla T: Isaac Watts,
parte el Psa 98 • E: Leland Bryant Ross 1996
• Psa 98
246.5
Jes 52, 7-10
7 Kiel ĉarmaj estas sur la montoj la piedoj de anoncanto, kiu proklamas pacon, anoncas bonon, sciigas pri helpo, diras al Cion: Reĝas via Dio! 8 Jen eksonis la voĉo de viaj gardo-starantoj; ili levas la voĉon kaj kune ĝoj-krias, ĉar per siaj propraj okuloj ili vidas, kiel la Eternulo revenas al Cion.
9 Triumfu, ĝoj-kriu kune, ho ruinoj de Jerusalem; ĉar la Eternulo konsolis Sian popolon, liberigis Jerusalemon. 10 La Eternulo malkovris Sian sanktan brakon antaŭ la okuloj de ĉiuj nacioj; kaj ĉiuj finoj de la tero vidas la helpon de nia Dio.
247
1. Anĝeloj, venu el ĉiel’.
1.-5. Eja, eja. Zuzani, zuzani, zuzani.
(1) Alvenu el ĉiela hel’.
1.-5. Haleluja, haleluja. Naskiĝis Krist’ el Maria.
2. Alvenu ne sen muzikil’. (2) Muziku al la Dia fil’.
3. La bebon laŭdu per trombon’, (3) per tubjo, korno, klarion’.
4. Tintilon veku kun bekflut’, (4) kun sistro, liro kaj liut’.
5. Tiele ĝoju, anĝelar’. (5) Jubilu same, kristanar’.
VOM HIMMEL HOCH, O ENGEL KOMMT • EG (reform.) 542 • M: Paderborn 1616, Köln (Brachel) 1623 • germana T: laŭ Friedrich Spee von Langenfeld • E: Albrecht Kronenberger 1992
«Zuzani» verŝajne estas iu lulvorto.
248
1. Nun estas tempo
ĝoji. Heligas domojn ni,
por ke kristnaskan ĝojon ĉi
tie vidu vi.
2. La ĉambrojn
ni ornamas per branĉoj kaj per stel’;
ni bakas dolĉajn
keksojn kun nuksoj kaj miel’.
3. Konstruas ni la
stalon per nia lerta man’,
kun bovo kaj azeno, Maria kaj
infan’.
4. Ni himnas sub
krist-arbo per gaja danka kant’:
En tiu sankta nokto
naskiĝis la Savant’.
5. Kaj ĉio
estas signo: la homojn amas Di’,
Li donas multan ĝojon
je ĉiu tag’ al ni.
JETZT IST DIE ZEIT ZUM FREUEN • M kaj germana T: © Martin Gotthard Schneider • E: William Wieser / Edith Biberstein* • rajtoj ĉe la aŭtoro
249
1. Al turno-punkt’
de sun-leviĝ’
kaj ĝis ekstremo de la ter’
ni
kantu al Princ’ Kristo: Lin
Maria naskis, Virgulin’.
2. Benata la
Farint’ de l’ mond’
sin vestis per ĉi
sklava korp’,
por savi karnon per la karn’,
ke ne
perdiĝu kreitar’.
3. Ĉastegan
ventron de patrin’
la graco trafas el ĉiel’,
knabina
ventro pro sekret’
pezegas: ŝi ne konas ĝin.
4. Do domo de
pudora kor’
tuj iĝas templo nur por Di’:
la
ne-tuŝitulin’ sen vir’
koncipas filon en uter’,
5. En
nasko-spasmoj naskas Lin,
kiun anoncis Gabriel’ –
kaj
supren-salte jam Baptist’
rekonas Lin el panja sin’.
6. Fojn’ por
kuŝado, kial ne?
li ne malŝatas pri manĝuj’:
per
iom lakto nutras sin,
dank’ kiun manĝas ĉiu bird’.
7. Ĝojegas
ĉielula ĥor’,
anĝeloj kantas nun por Di’
kaj
al paŝtistoj la Paŝtist’
montriĝas: ĉies
Li kreint’.
8. Jesu’, la
gloro jen por vi
– ĉar Vi naskiĝis el Virgin’
–
kun Patro kaj Vivig-Spirit’
por ĉiam-daŭra
la tempeg’.
A SOLIS ORTUS CARDINE • FROM EAST TO WEST, FROM SHORE TO SHORE • HAM 57 • M (O Jesu Christe, wahres Licht): Nürnbergisches Gesangbuch 1676, Unisono 109 • latina T: Sedulius 5a jc. • angla T: John F. Ellerton • E: Gerrit Berveling • TK 112 (tie kun alia melodio)
La originalo same komenciĝas strofo-komence per la literoj A, B, C, D, E, F, G, J. Sed ĉar en kristana latina oni ofte prononcas la C kiel ĉ kaj la G kiel ĝ, la verkisto kredis sin rajtigita elekti tiujn literojn.
249.9
Heb 1,1-4
1 Dio, kiu multa-foje kaj multa-maniere parolis en la tempo antikva al niaj patroj en la profetoj, 2 en tiuj lastaj tagoj parolis al ni en Filo, kiun Li nomis heredanto de ĉio, per kiu ankaŭ Li faris la mond-aĝojn,
3 kiu, estante la elbrilo de Lia gloro kaj plena bildo de Lia substanco, kaj subtenante ĉion per la vorto de sia potenco, kaj farinte la elpurigon de niaj pekoj, sidiĝis dekstre de la Majesto en altaĵoj; 4 fariĝinte tiom pli granda ol la anĝeloj, kiom pli bonegan nomon ol ili li heredis.
250
1.
1a grupo:
Aŭdu:
Sonas pastoralo,
2a grupo:
ŝalmo,
fluto kaj cimbalo
3a grupo:
de l’
paŝtistoj. Ĉar en stalo
4a grupo:
Di’
homiĝis, laŭdu Lin.
2. Vidu: Magojn el
malhelo
logas orienta stelo.
Bet-Leĥem’ ilia
celo:
Jen reĝido, benu Lin.
3. Kun la grandaj
ni honoras,
kun la etaj ni adoras
Kriston. Lin ni ĝoje
gloras.
Kun anĝeloj kantas ni.
4. Ĉar Li
saltis de la trono,
iĝis ĉies diakono:
de l’
piulo, de l’ latrono.
Di’ por ni, do ni al Li!
QUEM PASTORES LAUDAVERE • Unisono 10 • M (Quem pastores): Hohenfurt ĉ. 1450, Prago 1541 • latina T: 15a jc. • E: Albrecht Kronenberger 1992
251
1. Kristanoj,
kuraĝiĝu, ĉar naskiĝis Krist’ Jesu’!
Kaj
kantu ĝoje, gaje, adorante sur genu’.
Ĝojkriu ĉiu
adoranto laŭ la glora anĝel-kanto:
refreno:
Ĵesu ahatonja, naskiĝis
Jesu’.
In excelsis gloria.
2. Sub frida
vintra luno, kiam birdoj fuĝis for,
de l’ Spiritego
venis anstataŭe anĝel-ĥor’.
Li venas por vin
doti per la belo, paco, ĝojo, ver’:
JESOUS AHATONHIA • M (Une jeune pucelle): popola franca 16a jc. • hurona T: Jean de Brébeuf • E: Leland Bryant Ross 2000
• refreno: Jesuo naskiĝis, naskiĝis Jesu’. En la altoj (estas) glor’.
252
1. «El alt’
ĉiela venas mi
kun bona, nova histori’,
kun histori’
de l’ Dia sav’,
kantota nun por via rav’.»
2. «El
elektita Virgulin’
naskiĝis beb’, ĝojigi
vin,
fragila beb’, potenca por
tristecon vian preni for.»
3. «Li estas
Kristo, la Sinjor’.
Li volas homojn en dolor’
konsoli,
levi el mizer’,
por pekoj esti la ofer’.»
4. «Feliĉon
ĉian portas Li
al vi de l’ Patro, via Di’,
ke
vivu vi kun ni en ĝoj’
nun kaj post via monda voj’.»
5. «Vi
trovos en malpompa stal’
la Dian Filon sub vual’
de
povra bebo, tamen Li
la Reĝ’ de ĉiu galaksi’.»
6. Do kuru ni al
Li kun gaj’
samkiel la paŝtistoj, kaj
rigardu, kion
donis Di’
per Sia kara Fil’ al ni.
7. Ho nobla gast’,
al Vi bonven’
ĉe ni, plagitaj de ĉagren’,
de
pekemeco kaj fier’. –
Ho, kiel danki Vin en ver’?
8. En alta trono
glor’ al Di’,
ĉar Sian solan Filon Li
donacis;
do la anĝelar’
ĝoj-kantas pro la nova jar’.
VOM HIMMEL HOCH, DA KOMM ICH HER • Unisono 14 • EG 24 • GL 138 • RG 394 • KG 332 • M (Vom Himmel hoch): Martin Luther, Leipzig 1539 • germana T: Martin Luther 1535 • E: W. J. Downes, 1971 en AK 39, 6a strofo kaj prilaboro: Albrecht Kronenberger 2000
253
M (Quem pastores) → 250 «Aŭdu: Sonas pastoralo»
1. Venu, levu vian
koron,
formu fortan gajan ĥoron,
vi al Kristo kantu
gloron;
Li ja estas la Savant’.
2. Kiel multe Li
nin amas,
savon Li al ni proklamas,
kaj per graco nin
ornamas.
Haleluja, laŭdu Lin!
3. Anĝelaro
Lin honoris,
kaj paŝtistoj Lin adoris,
Dio nin en Li
favoris.
Laŭdu Lin en eternec’!
4. Kantu ni pri
Lia graco
kun la anĝeloj de l’ lum-palaco:
«Glor’
al Di’, sur tero paco,
inter homoj Di-favor’.»
KOMMT UND LASST UNS CHRISTUM EHREN • EG 39 • germana T, 1a strofo: Paul Gerhardt 1666, strofoj 2-4 laŭ nederlanda reverko • E: H. A. de Hoog, 1971 en AK 36* • originala titolo: Levu, fratoj, vian koron [K369T]
Kantoj:
Krist’ Jesu’, frato, amik’
→ 431
Sub ŝirm’ mirinda → 490
Sinjoro, Vi
ŝirmadis nin → 493
Ho Dio, tra jar-miloj → 494
254
1. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Mallum’ alvenis de l’ vesper’.
Angor’
minacas kaj fobi’,
timigas sven’ kaj malesper’.
Ho,
gardu nin per Via ben’
en Via paco ĝis maten’.
2. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Eluzis sin la nuna jar’.
La tempo sin en
konvulsi’
sen celo turnas kaj sen klar’.
Ho, gardu
nin, por ke sen plag’
finiĝu ĉiu nova tag’.
3. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Havenon iros nia driv’.
Nin paralizos
agoni’.
Insistos mort’, insistos viv’.
Ho,
gardu nin. El kulpo-prem’
nin savu Via pardonem’.
4. Ho, restu, Dio,
inter ni.
Rompiĝos baldaŭ nia ter’.
Tremigos
kosma energi’
la fostojn de l’ ĉiela sfer’.
Ho,
gardu nin. Kaj en la juĝ’
apog’ Vi estu kaj
rifuĝ’.
5. Ho, restu, Di’,
nun inter ni
en ĉia sort’, en viv’, en mort’,
por
ke nek sol’ nek propra vol’
nek kor-obstin’
izolu nin.
Entempe restu Vi guvern’,
feliĉo estu en
etern’.
BLEIB BEI UNS, WENN DER TAG ENTWEICHT • EG (Württemberg) 542 • M (Ach bleib bei uns = Calvisius): ĉe Seth Calvisius 1594, ĉe Bartholomäus Gesius 1601 «Uns ist ein Kindlein heut geborn» • germana T: Arno Pötzsch 1952 • © copyright control • E: Albrecht Kronenberger 1999
255
M (Werde munter) → 909 «Eternulo, grace benu»
1. Donu ĝojon
kaj feliĉon
dum la nova jar’, Jesu’.
Vian
vojon, paco-riĉon
mia kor’ akceptu plu.
Ke al Vi
direktu sin
en pieco la anim’,
nova beno kaj bonvolo
estu
Via graco-dono.
2. Donu, ke la
novan jaron
inde uzos mi, Jesu’.
Gvidu ĉiun mian
faron
per fortiga graco-flu’.
Helpu min en ĉiu
sort’,
apudestu en la mort’,
ame prenu la
animon,
kiam pasos mi la limon.
HILF, HERR JESU, LASS GELINGEN • GIV, O JESU, FRÖJD OCH LYCKA • EG 61 (T) • SPB 194 • germana T: Johann Rist 1642 • sveda traduko: Petrus Samuelis Brask 1690 kaj Johan Olof Wallin • E: Åke Ahlrén, 1962 en EKA 18 • AK 111 [K394T]
256
1.-7. Nia temp’
en Dia mano.
Ŝprucas viv’ el ĉi fontano:
1. al malbono kontraŭstari, ĉiutage amon fari, ĉiutage amon fari.
2. — ĉie vidi Lian spuron, |: zorge gardi la naturon. :|
3. — El doloro, el angoro, |: Li nin helpos kun favoro. :|
4. — la tenebron neniigi, |: Lian lumon disvastigi. :|
5. — fidi homon sen suspekto, |: esti paco-arkitekto. :|
6. — En ĉagreno kaj en ĝojo |: restos Li sur nia vojo. :|
7. — Ne momento sen signifo. |: Nia tempo – nia vivo. :|
UNSRE ZEIT IN GOTTES HÄNDEN • M: Fritz Baltruweit, el: Meine Lieder, 1996 • germana T: Hans-Jürgen Netz • © tvd-Verlag Düsseldorf • E: Albrecht Kronenberger 1995/1998 • Psa 31,16
«Quempas»:
Aŭdu: Sonas
pastoralo → 250
Kyrie-Litanioj:
Hela, klara sunradi’
→ 866
Maria-Antifono:
Granda de l’ Savant’
patrino → 097.15
257
1. Kial hodiaŭ
nokte tagiĝas,
kvazaŭ la suno frue leviĝus?
refreno:
Kristo, Kristo estas naskita,
por ke
Li gvidu nin al liber’.
2. Kial al stalo
kuras paŝtistoj
kaj la donacojn portas al Kristo? …
3. Kial ĉe
trogo brutoj genuas
kaj la infanon mute salutas? …
4. Kial enigme
brilas la stelo,
antaŭ saĝuloj sternas sin helo? …
DLACZEGO DZISIAJ WŚRÓD NOCY DNIEJE • ŚK 33 • M: Markiewicz • M kaj pola T: ĉe Jan Kaszycki, Kraków 1911 • E: Jan Kos • Kristnaskaj Kantoj p. 26*
258
1. Naskiĝis
beb’ |: en Betleĥem’. :|
Jubilu do, |:
Jerusalem’. :|
Saĝuloj el la orient’ genuas antaŭ
Li.
Genuu ĉiu kontinent’: jen via Di’.
2. Anoncas Lin |:
ĉiela stel’. :|
Ekĝoju do, |: ho Izrael’.
:|
Per oro, mirho, oliban’ la magoj gloras Lin.
Lin gloru
tribo, gento, klan’, kaj klinu sin.
3. Honoru Lin, |:
ho kristanar’, :|
dankante pro |: la Dia far’.
:|
Hodiaŭ de l’ eterna glor’ Li reĝo montras
Sin.
Do kantu ankaŭ, mia kor’, adoru Lin.
NASKIĜIS BEB’ EN BETLEĤEM • M (Choral): el la korea KS 104 • E (originale verkita): Albrecht Kronenberger 1994
259
|: Eku, leviĝu, iĝu lum’.
:|
Eku, leviĝu, iĝu lum.
Jen via lum’.
4-voĉa
rondkanto
MACHE DICH AUF UND WERDE LICHT • EG (Bayern) 539 •
M: Kommunität Gnadenthal 1972, © Präsenz-Verlag,
Gnadenthal • T: Jes 60,1 • E: Albrecht Kronenberger 1997
260
1. Ĉe l’
Kristo-festo ĝojas ni pri Kristo, infaneto.
En Betleĥem
naskiĝis Li, kaj kuŝis en trogeto.
Ŝafistoj apud
Betleĥem anĝelajn voĉojn aŭdis;
do ili venis
vidi Lin, kaj ĝoje Dion laŭdis.
2. Al Betleĥem,
serĉante Lin, la Saĝaj Viroj iris;
ĉar bela brila
stelo pri Jesuo antaŭdiris.
En domo ili trovis Lin, kaj tie,
adorante,
sin klinis teren antaŭ Li, donacojn prezentante.
3. Al Dio laŭdu
ankaŭ ni, ĉar Jesu Kristo venis;
fariĝis viro sur
la ter’, kaj al la homoj benis.
Ĉiela Reĝo estas
Li. Do venu, adorante!
Kun amo ni servadu Lin fidele kaj
konstante.
ĈE L’ KRISTOFESTO ĜOJAS NI • M (Golden Sheaves): Arthur Seymour Sullivan, HON 524, CP 649 • E (originale verkita): Ellen Gregory, 1966 en HE 41 • AK 50
260.4
Ne timu, ĉar Mi
estas kun vi,
Mi
estas kun vi, Mi
estas kun vi.
Mat
28,20
4-voĉa rondkanto
NE TIMU, ĈAR MI ESTAS KUN VI
(originalo ne konata) • M: anonima • E: Josef Grabmaier
1983 / Adolf Burkhardt 2001
261
1. Kiel la saĝuloj
tri
stelon sekvis kun ĝoj-kri’,
brilegantan sur
ĉiel’,
kondukantan al la cel’;
tiel, Kristo,
nun al Vi
kondukataj estu ni.
2. Kiel ili per
stel-bril’
rapid-iris al lulil’;
surgenuen ĵetis
sin,
kiam ili trovis Vin;
tiel same ĝoju ni
adoradi
antaŭ Vi.
3. Kiel ili kun
humil’
donojn faris ĉe l’ lulil’;
tiel,
sur la tera voj’,
puraj, kun senpeka ĝoj’,
am-trezorojn
ankaŭ ni
same portu nun al Vi.
4. Ho Jesuo! Ĝis
la fin’
ĉiam konservadu nin;
kiam mondo pasos
for,
portu nin al Via glor’,
kie, en sennuba hel’,
ne
necesas gvida stel’.
5. Tie, en ĉiama
bril’,
mankas ĉiu lumigil’;
lumo, ĝojo,
regas nun;
Vi mem estas ĝia sun’.
Tie ĉiam
antaŭ Vi
Halelujojn kantos ni.
AS WITH GLADNESS MEN OF OLD • HON 41 • LBW 82 • M (Dix): laŭ Conrad Kocher • angla T: laŭ William Chatterton Dix • E: J. Gourlay, 1966 en HE 44
262
1. Via lumo
venas,
sankta urbo, levu vin,
stel’ radias kun
fascin’,
vidu, jam matenas.
Helu do, Jerusalem’,
Kristo
nun aperis.
2. Kristo nun
alvenis,
la Reganto, la Sinjor’,
ĉiom da potenc’,
honor’
Li en manon prenis.
Ĝoju do,
Jerusalem’,
Kristo nun aperis.
3. Kristo nun
aperis.
Ekis jam la sav-eon’,
Lin adoras ĉiu
zon’,
ĉion Li superis.
Benu Lin, Jerusalem’,
Kristo
nun aperis.
SIEH, DEIN LICHT WILL KOMMEN • GL 147 • M: Markus Jenny 1971 • germana T: Maria Luise Thurmair-Mumelter 1971 • © Christophorus-Verlag, Freiburg i. Br. • E: Guido Holz 1986*
▉
C + M + B
Kristo la domon benu
Christus mansionem benedicat
263
1. De val’
kaj fjordo
eksonas «Glor’ al Di».
De mont’
ĝis bordo
hodiaŭ kantos ni.
La sonorilo
vokadas al
ni, ĉar
la Dia Filo
naskiĝis al homar’,
la
sav’ al brilo
el ĉiu peko-far’.
2. Kaj ĉiu
homo
nun iru sur la voj’
al Dia domo,
al la eterna
ĝoj’!
Ĉar nun ni festas
Kristnaskon per
ador’,
Jesuo estas
en la premita kor’,
kaj beno
restas,
dum ĉesas ĉiu plor’.
3. En la fojnujo
ridetas Fil’
de Di’.
Kun halelujo
paŝtistoj tuj ĉe
Li
genuas. Preĝo
kaj mirho, dolĉ-odor’:
ofer’
de reĝo,
alvenas ja eĉ’ or’.
Pro sav’
el leĝo
ĝojegu ĉiu kor’!
4. Ho, dankon,
Dio,
pro veno al kaban’!
pro pac’, pro ĉio,
precipe
pro l’ Infan’!
Ho Kristo, benu,
kreiĝu lum’
al ni!
Kun varma veno,
degelu kor-glaci’!
Kaj ĉiu
prenu
la gracon nur per Vi!
5. Ekstere
neĝo
kaj frosto regas nun,
sed de la reĝo
ĉiela
nova sun’
de amo, graca
ekbrilas sur ĉiel’,
al
homo laca
ĝi estas luma cel’:
Je fino
paca
Kristnasko en la hel’!
FRA FJORD OG FJÆRE • NSB 59 • M (Paa Gud alene): Hardenack Otto Conrad Zinck 1801 • norvega T: Magnus Brostrup Landstad 1856 • E : Hans Amund Rosbach 1966 en CH 12 • AK 53
264
M (Genevan Psalm CXVIII) → 764 «Donu al Dio la honoron»
1. Jubilu al la
juda Reĝo,
ne klinu vin al mond-potenc’;
al la
Servant’ de l’ Dia leĝo
profunda decas
riverenc’.
Fremduloj serĉis Lin el fore:
La trio,
spite al Herod’,
incenson, mirhon, oron ĥore
oferis
kun ador-devot’.
2. Jen enakviĝas
la Mesio,
Lin signas birde la Spirit’;
Li agas laŭ
la plaĉ’ de Dio
kaj savas nin per kor-vizit’.
Simbole
kontraŭ flu’ Li staras,
turniĝas vivo-rada
sort’:
La faton Lia beno baras;
nin konas Li ĝis en
la mort’.
3. En Kana, ardo
jam dis-iris,
cindriĝis fajro el la vid’;
kaj la
pokaloj flame diris,
el ili, kiu vera vit’.
El kruĉo
fluu vin-trezoro,
de buŝ’ al buŝo ĝojo,
dank’:
ĉar trovis – nur en Sia horo –
la
teron Li ĉe l’ dekstra flank’.
4. Ĝoj-kriu
pri tut-monda Reĝo,
vin klinu antaŭ Dia tron’;
nun
haleluju laŭdo-preĝo,
descendas glore Lia bon’.
Konstruu
regnon senkomparan,
ekloĝu pac’ en ĉiu
hom’;
Konservis vinon Li elstaran / por nupto-fest’ en
Sia dom’!
JUICHT VOOR DE KONING VAN DE JODEN • LvK 166 • GvL 479 • nederlanda T: Tom Naastepad • © Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied, Pijnacker • E: Jacques Tuinder 1979 • TK 115 • kun afabla permeso [K523T]
265
1. Saĝaj
moŝtoj de la scio,
kien vi rapidas?
Diru: Ĉu vi,
Reĝo-Trio,
jam Etulon vidis?
«Jes, entroge, ne
surtrone,
Li sen sceptro reĝas.»
Mondo timas Lin
malbona,
sed al Li ni preĝas.
2. Saĝaj
moŝtoj! Fort’ terura
persekutas Dion.
Jen Heroda
penso dura
jam komploton igas.
Sed ne timu, homoj saĝaj,
iru
Betleĥemon.
Stel’ anoncas novan aĝon.
Ne
bedaŭru penon.
MĘDRCY ŚWIATA, MONARCHOWIE • ŚK 47 • M: Z. Odelgiewicz, ĉe Jan Siedlecki, Kraków 1878 • pola T: S. B. • E: NV 125*
266
1. Vidu: Tempo de
la sav’!
Paco sur la tero!
Kantu nun kun ĝoj’
kaj rav’.
|: Gaju en espero. :|
2. El Maria
Virgulin’
venis la Di-Filo.
Kore bonvenigu Lin.
|:
Kantu kun jubilo. :|
3. Jen en stal’
la mond-juvel’
super eĉ smeraldoj.
Jen ĥoral’
el Dia hel’:
|: Gloro en la altoj. :|
4. Kiel magoj venu
vi
laŭ la stela diro.
Estu via don’ por Li
|:
or’, incens’ kaj mirho. :|
SVATOU DOBU JIZ TU MÁME • el la Kancionalo de Tomaso Masopust 1860 • EG 18 (Seht, die gute Zeit ist nah) • T kaj M: el Moravio • E (parte originale verkita): Albrecht Kronenberger 1993
267
1. El la oriento
venis saĝular’
al la Infaneto, Reĝo de l’
homar’.
Ili vidis lumon nokte sur ĉiel’:
venis
kondukataj de gvidanta stel’.
2. En humila hejmo
ili trovis Lin,
kaj kun adorado teren klinis sin.
Ho, mirinda
lumo, kiu el ĉiel’
ilin kondukadis: Dia gvida stel’!
3. Nur en fojna
trogo kuŝis Vi, Sinjor’;
tamen super ĉio reĝas
nun en glor’.
Sed ankoraŭ multaj vivas en malhel’:
Ilin
ankaŭ lumu Via gvida stel’.
4. Ĉiujn
forvagantojn revenigu Vi;
helpu perdiĝantojn Via
lum-radi’.
Al la nesciantoj pri la vivo-cel’
donu
klaran lumon – brilu Via stel’.
5. Tra malluma
nokto daŭre gvidu Vi
per la sava lumo de l’
evangeli’.
Voku ĉiun genton hejmen al ĉiel’;
ame
kondukadu per gvidanta stel’.
FROM THE EASTERN MOUNTAINS • HAM 595 • M (Evelyns): William Henry Monk • angla T: Godfrey Thring • E: Agnes Burton Deans, 1966 en HE 40